haas 1.0
Bron:
Dirk-Jan Kraan
(
CC BY-SA 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een haas…
is een zoogdier; is een dier
- [Afmeting] heeft een schofthoogte van ongeveer 30 cm en is ongeveer 50 tot 75 cm lang
- [Geluid] knort, blaast, piept, gromt, bromt, zoemt, gilt, krijst, stampt, trommelt; maakt een knorrend, blazend, piepend, grommend of zoemend geluid; maakt een gillend, krijsend, stampend of trommelend geluid wanneer het in gevaar verkeert
- [Kleur] heeft een grijze tot roestbruine vacht
- [Bouw] is gewerveld; heeft vier poten
- [Deel] heeft lange oren die ook wel de lepels genoemd worden; heeft een lang lichaam; heeft lange poten, vooral lange, krachtige achterpoten; heeft een kort, wit, pluimig staartje; heeft lange snorharen
- [Functie] is populair als jachtwild; wordt bejaagd om zijn lekkere, donkerrode vlees
- [Voortplanting] brengt de jongen levend ter wereld
- [Woongebied] leeft vooral in de open velden en weilanden; woont in een leger, een ondiepe kuil in de grond
- [Leeftijd] wordt in het wild tot 4 jaar en in gevangenschap tot 13 jaar oud
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft een scherp gehoor; heeft een goed ontwikkelde reukzin; heeft een zeer ruim blikveld; heeft de naam zeer schichtig te zijn en bij het minste onraad weg te rennen
- [Beweging] beweegt zich voort door te springen eerder dan te lopen, waarbij hij zich afzet op zijn lange, krachtige achterpoten; is zeer snel
- [Gedrag] is een planteneter; gedraagt zich in de nabijheid van mensen bang en schichtig
- [Gelijkenis] lijkt op een konijn, maar is groter
Wetenschappelijke naam: Lepus europaeus
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Chordata; Chordadieren |
| Klasse | Mammalia; Zoogdieren |
| Orde | Lagomorpha; Haasachtigen |
| Familie | Leporidae; Hazen en konijnen |
| Geslacht | Lepus; Echte hazen |
| Soort | Lepus europaeus |
Algemene voorbeelden
Een haas is een vruchtbaarder en waakzamer dier dan het konijn.
Tenslotte is er het haarwild waartoe onder meer hazen en konijnen behoren.
In de winter zochten ze in de spoorsneeuw de hazen op, lieten de bevroren plassen in het jachtgebied met kachelzwart bewerken zodat de overvliegende wilde eenden - op zoek naar water - neerstreken naast de houten lokeend, zodra ze zaten werden ze aan flarden geschoten.
Een haas is een wilde viervoeter met lange oren en een korte staart.
In Frankrijk heb je tijd en geduld nodig voor het maken van een lapin faissandé, je moet ervoor zorgen dat de haas besterft tot hij de smakelijkste en appetijtelijkste graad van bitterheid (oef!) heeft bereikt.
Van de haas worden hazenpepers, pasteien en terrines gemaakt.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- hazen bejagen
- hazen schieten
- hazen vangen
- hazen verschalken
De brandweer van Lopik heeft gisteren twee mannen gered die op de uiterwaarden van de Lek waren overvallen door het stijgende water. Het tweetal werd ingesloten terwijl zij hazen aan het vangen waren.
Er zijn niet veel plaatsen in Polen waar nog hazen worden geschoten.
Om de relatieve traagheid van de bassets te verhelpen, zette men tot twintig koppels in, d.w.z. een veertigtal individuen. Zo kon het nieuwe ras, op zijn eigen ritme, regelmatig een haas bejagen en vatten op de uitgestrekte territoria van natuurlijke weiden.
De wezel is een soort die vrijwel overal in Nederland aan te treffen is [...]. Het mannetje is wat groter dan het vrouwtje, wat ook te zien is aan de prooikeuze. Het mannetje weet namelijk incidenteel een konijn, haas of vogel te verschalken.
in voorzetselgroep
- op hazen jagen
Op hazen jagen wij op de drijfjacht van 1 november tot 31 december.
met ander, nevengeschikt substantief
- hazen en konijnen
- hazen en fazanten
De wetenschapper vond het ongehoord dat ze de wolven uit Rusland hier naar toe hadden gehaald en hij had uitgelegd dat ons land zo sterk was veranderd dat er geen plaats meer voor was. Dat merkten trouwens niet alleen de schaarse hazen en konijnen, maar ook de boeren met scharrelkippen en schapen.
Dat zijn droge sluizen met een diameter van zeventig centimeter ten behoeve van kleine dieren als hazen en konijnen.
Jarenlang hebben wij als burgers dit soort dingen niet gezien. Wisten wij niet hoe met kerst bij de burgemeester de hazen en fazanten werden thuisbezorgd.
Vaste verbindingen
Spreekwoorden
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als deel van een samenstellende afleiding
haas 1.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Haas…
is vlees; is voedsel
Algemene voorbeelden
Een delicatesse is ongetwijfeld de Zuid-Afrikaanse antilope. Ze heeft zeer mals vlees dat u best kan vergelijken met haas, enkel de filet wordt gebruikt.
Ze begonnen met een bordje soep. Een schelpje met garnalen of schelvis en een pasteitje als voorgerecht. Vervolgens drie soorten groente, boter en aardappelen, rosbief, kalfsvlees, kip of een haantje, daarna nog enig gevogelte of in de tijd van het jaar ook wel haas.
Haas, gesudderd in mousserende wijn, met cacao dikvloeibaar gemaakt, daarna gemarineerd in citroensap, met een saus van spinazie en jenever en zilverpilletjes als herinnering aan de kogeltjes waarmee het beest is geschoten.
Haas heeft vooral een mooie smaak als-ie een beetje in de kool heeft zitten vreten.
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
haas 1.2
(jacht en visserij; biologie)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.2 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een haas…
is een dier
Algemene voorbeelden
Hij bejaagt correct het haas, wat zijn voorkeur wegdraagt, en het grote wild zoals ree, hert, everzwijn.
Eén van mijn collega-jagers roept me bij zich en wijst mij op een polletje verdord gras waar ik na goed kijken een gedrukte haas in kan ontdekken. Voorzichtig loop ik op het polletje af en het haas schiet op een gegeven moment uit de startblokken, ik laat Zoef op gang komen om de kans op ontsnappen te vergroten, ik leg aan en het haas komt al rollend tot stoppen
In de algemene taal zijn de haas en de patrijs gebruikelijk, maar doorgewinterde jagers krijgen alleen het haas en het patrijs over hun lippen.
haas 1.3
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.3 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een haas…
is een voorstelling
Algemene voorbeelden
Met zilverpapier beklede hazen van chocola worden voor wagentjes met eieren gespannen, met advocaat gevuld, door een vernuftige middenstand met kuikens geconfronteerd en tot helden van de meest eigenaardige bedenksels gemaakt.
Het boek Kunst voor fijnproevers is geen alledaagse catalogus. Behalve bijdragen van specialisten over de kunst van het stilleven bevat het cultuurhistorische beschouwingen van auteurs als Michel Onfray en Jean-François Revel en keukenrecepten van vermaarde koks als Pierre Wynants [...] en Michel Troisgros. Zodat je de kreeften en de hazen van de schilderijen als het ware mee naar huis kunt nemen.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
haas 1.4
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.4 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een haas…
is een persoon
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is van nature schichtig en bang
Algemene voorbeelden
Maar onze infanterie geeft niet op. Waarom niet? Om die hazen van Engelsen toe te laten naar hun Churchill van mijn kloten terug te keren over het Kanaal.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een bange haas
Ik draai me terug op mijn zij, en daar begint het. lk hoor plots van alles. Het ene onbekende geluid volgt het andere op en ik word bang. Mijn eigen moeder zou nu al opgestaan zijn en overal gaan zien of alles veilig is, maar hierin ben ik maar een bange haas, vooral als ik net uit mijn eerste slaap gehaald ben.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
haas 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een haas…
is een stuk vlees
- [Vorm] is dun en langwerpig
- [Herkomst of oorsprong] is uitgesneden uit de rug van een slachtdier, aan de binnenzijde van het karkas, op de plaats waar de ribben aan de wervelkolom vastzitten
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is mager
- [Kwaliteit] wordt beschouwd als een van de fijnste delen van het dier
- [Behandeling of bewerking] wordt meestal gebakken
- [Kostbaarheid] is kostbaar
Algemene voorbeelden
Een lam is lief en dartel, gevoelig en in hoge mate aaibaar. En daarbij een beproefd symbool van de lente. Maar het is ook vlees om te eten: schouder, haas, filet, spareribs en tournedos. Om van de organen (nieren, lever, zwezerik) maar te zwijgen.
Combinatiemogelijkheden
in voorzetselgroep
- biefstuk van de haas
Het pekineesje van de cafébaas schrokte [...] haar eten uit een emaille bak op de vloer van de huiskamer. 'Koteletten,' zei Sjef, naar het hondje kijkend. 'Koteletten en cordon bleu. Wat anders lust ie niet.' 'Hoenhoewawa,' zei de caféhouder. 'Ja dat is waar,' gaf Sjef toe; 'malse biefstuk van de haas. Maar pens ofzo? Pffft, vergeet het maar. Meneer vreet het niet.'
Dat was een voortreffelijk Hollands restaurantje, biefstuk van de haas weet u wel, en ik werd er met zeer hoge standing opgewacht.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
haas 3.0
(sport en recreatie)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een haas…
is een persoon
- [Functie] dient om de winnaar van een hardloopwedstrijd een zo goed mogelijke tijd te laten lopen
- [Activiteit of handeling] is hardloper; begint aan een wedstrijd aan een hoog, niet tot het einde vol te houden tempo en neemt daarbij de anderen op sleeptouw; ruimt naar het einde toe baan voor de anderen die de wedstrijd afmaken
- [Belanghebbende of begunstigde] loopt in dienst van iemand anders met wie hij voor de wedstrijd die afspraak maakt
Algemene voorbeelden
Het was het jaar waarin de Nederlander tijdens de Rotterdamse marathon bekend werd door als haas door te lopen tot de finish.
In de wedstrijd, in de tweede groep, achter de nuttig lopende haas Aart Stigter, stelde ook Bert van Vlaanderen na 25 kilometer zijn doelstelling bij.
De eerste groep lopers wordt gesteund door drie hazen, de tempomakers die 30 kilometer voorop lopen.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- haas spelen
"Moet kunnen, want ik speelde destijds rondenlang haas voor Gino," knipoogt Impens.