vazal


vazal 1.0

(geschiedenis)

in het middeleeuwse, feodale leenstelsel: iemand die een leen zoals een grondgebied, heeft ontvangen van een leenheer aan wie hij in ruil zekere prestaties en militaire bijstand is verschuldigd in een persoonlijke band van trouw; leenman

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een vazal…

is een persoon

      Hoofdsemagram: leenman


      Algemene voorbeelden


      Boeren moesten een deel van de opbrengst van hun eigen stukje grond afstaan aan hun directe heer, en tijdens een deel van het jaar diens land bewerken. Die heren waren meestal leenmannen (vazallen) van een hogere heer, die zelf weer vazal was van een andere leenheer of van de suzerein (leenheer die zelf geen leenman is).

      http://allserv.rug.ac.be/~frvandun/Texts/Rechtsfilosofie/RFgent-0.htm,

      Naarmate het Franse koninkrijk zich steeds minder kon doen gelden in deze streken, ontwikkelde Vlaanderen zich tot een min of meer zelfstandige staat, ondanks het feit dat de Graaf van Vlaanderen steeds vazal is gebleven van de Koning van Frankrijk en later zelfs eveneens van de Duitse Keizer.

      http://user.online.be/~oll05141/vl/geschiedenis.html

      Combinatiemogelijkheden


      met adjectief ervoor


      • trouwe vazal

      Zoals het hele graafschap Loon werd Zutendaal in 1361 opgenomen in het prinsbisdom Luik. Hoewel de streek te arm was om als leen te worden geschonken aan een trouwe vazal, werd het dorp toch "heerlijkheid" genoemd.

      http://www.zutendaal.be/naviframe.htm

      Als Karel omkeert en bij het strijdtoneel aankomt, zijn alle 20.000 man gesneuveld, Roeland als laatste. Karel keert terug om zijn trouwe vazallen te wreken en verslaat de Saracenen definitief. Het Nederlandse Roelandslied is een vrij getrouwe bewerking van het Chanson de Roland.

      http://users.pandora.be/bookwork/bookwork/Boeken/h/hetroelandslied.htm

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      vazal 1.1

      (pejoratief. Soms ook wel in toepassing op een land of staat.)

      persoon die geheel onderworpen is aan iemands macht en onderdanig volgens diens wil handelt; ondergeschikte, afhankelijke persoon

      Betekenisbetrekking


      metafoor
      Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

      Algemene voorbeelden


      De textielfabrikanten hadden de absolute macht in Enschede [...]. Ook de kranten waren eigendom van de hoge heren de hoofdredacteuren vazallen [...]. Veelvuldig en langdurig, uitvoerig en uitbundig werden de textielbonzen en hun nazaten in de lokale pers bejubeld.

      De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

      Een vergelijkbare ontwikkeling doet zich voor in de Arabische wereld. Ook daar hebben de Verenigde Staten hun vazallen die zich weinig gelegen laten liggen aan het welzijn van de bevolking. En ook daar trekken jonge, goed opgeleide mensen uit de betere milieus naar strijdtonelen om de Amerikaanse vijand te verslaan.

      http://www.autonoomcentrum.nl/

      Combinatiemogelijkheden


      met eigennaam


      • zekere persoon en zijn vazallen

      'De samenwerking in het kaderwetgebied verliep altijd uitstekend. Juist Welschen en zijn vazallen riepen het luidst hoe fantástisch de regionale samenwerking was. Ik heb daar vaak een vochtige zakdoek aan overgehouden. Maar nu is hij alle loftuitingen vergeten. Nu is er geen grotere ramp denkbaar dan wanneer de herindeling niet doorgaat en de samenwerking wel.'

      http://www.binnenlandsbestuur.nl/

      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen