A - roofvogel
gier 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een gier…
is een roofvogel; is een vogel; is een dier
- [Afmeting] is, afhankelijk van de soort, 54 tot 130 cm lang
- [Geluid] sist of gromt; maakt een sissend of grommend geluid
- [Bouw] is gewerveld; heeft twee poten
- [Deel] heeft vaak een kalige kop en nek
- [Voortplanting] legt eieren
- [Woongebied] komt, afhankelijk van de soort, voor in Europa, Afrika en Azië (als een gier van de Oude Wereld) of in Amerika (als een gier van de Nieuwe Wereld)
- [Leeftijd] wordt, afhankelijk van de soort, bijv. 10 jaar oud als zwarte gier en 30 jaar oud als koningsgier
- [Gedrag] is een vleeseter; is een aaseter; voedt zich vooral met ingewanden en spieren die hij door zijn lange nek en kalige kop en hals gemakkelijk uit het karkas kan trekken
- [Verscheidenheid] is een gier van de Oude Wereld, bijvoorbeeld de vale gier, de monniksgier of de lammergier of een gier van de Nieuwe Wereld, bijvoorbeeld de geelkopgier, de kalkoengier of de condor
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Chordata; Chordadieren |
| Klasse | Aves; Vogels |
| Orde | Accipitriformes |
Algemene voorbeelden
Zoals de meeste gieren, leeft ook de baardgier hoofdzakelijk van aas.
Links van de stad ligt de kopergroene Malabarheuvel met achter zijn hoge, dikbekruinde bomen verscholen de macabere 'tower of silence'. Daar leggen de parsi, geleerde en rijke gelovigen in god Zarathoestra, hun doden op de roosters van de trechtervormige terrassen, waar de gieren ze komen reinigen van vlees, ingewanden en pezen, zodat de beenderen van hun afgepikte lichamen naar beneden kantelen.
Op de vuilnisbelt is geen schaduw, want er is geen afdak, noch zijn er bomen. Wat er wel zijn? Vliegen, muggen, gieren en concurrent-vuilnispikkers.
Inmiddels zijn 68 vogels uitgezet, en met succes. Vorig jaar werd zelfs het eerste geslaagde broedgeval gemeld. Twee gieren zijn door onbekenden doodgeschoten, een aantal gieren wordt vermist; er zijn ook enkele vogels tegen hoogspanningskabels gevlogen.
Met die ietwat lange nek en de brede, vingervormige vleugels doet de zeearend eerder aan een gier denken.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een gewone gier
- een zwarte gier
Weinig dieren zagen we. IJsvogels in drie soorten en maten, groen en witte zwaluwen, mugdunne gierzwaluwen, voor een Hollands oog wel veel roofvogels, zwarte gieren met rode, zwarte of gele koppen, arenden en misschien zelfs één keer de harpij, de grote apenarend, die apen uit de boomkruinen plukt als een torenvalk veldmuizen uit de wei.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- een uitgehongerde gier
Ondertussen draaft de ouwe zijn vrouw opgewonden in en uit, slaat deuren dicht, schreeuwt zich onnozel en is stapel van zenuwachtigheid. De feeks lijkt een uitgehongerde gier!
met substantief ervoor
- een zwerm gieren
Het hele Heidenlager lag vol met oude wrakken [...]. Kale karkassen, met stalen buizen als lege borstkassen, de ribben kaalgevreten, alsof ze door een zwerm gieren waren leeggepikt. De gieren die het eerst op de weke delen aanvielen, loshakten en uittrokken met hun scherpe snavels, de ogen, de schaamdelen, de ingewanden, daarna de rest van het kadaver aanvraten.
met ander, nevengeschikt substantief
- gieren en raven
De Klauhamer wist de plekken en huizen waar kostbare spullen waren, dure inboedels en waardevolle bezittingen werden bewaard. Hij wees ook de personen aan die de gieren en raven moesten volgen, die in een onbewaakt ogenblik een steeg in moesten worden getrokken en tegen de grond gewerkt. Dan verscheen de Klauhamer en tastte met zijn snelle hand de zakken af, doorwoelde de handtassen van de vrouwen.
Vaste verbindingen
gieren van de Nieuwe Wereld
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
gier 2.0
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een gier…
is een persoon
- [Gedrag] gedraagt zich hebzuchtig of roofzuchtig en lijkt daarin op een gier
Algemene voorbeelden
Door uitlatingen van voorzitter Van den Herik werd gesuggereerd dat Gorré in De Kuip zijn zakken vulde en zich nergens meer druk om maakte. "Dat is belachelijk. Wie dat beweert is een grote leugenaar. Ik word nu afgeschilderd als een gier."
Zopas verscheen hun tweede cd. Niks is veranderd, zo blijkt al gauw. Die gier probeerde je naam te stelen / maar nu vond je een wapen, schreeuwt De La Rocha in de opener People Of The Sun.
Vandaar ook dat er zo dikwijls sympatie te bespeuren is voor afpersers, ze hebben het immers toch maar op gieren gemunt.
Van de geldwoekeraars, die aan hun vaste tafels zaten in 'Het Saksische ros', konden de gieren geld lenen om de soldaten te betalen. Kisten, kratten en dozen werden op bepaalde plaatsen in de stad van voorbijrijdende legertrucks gegooid. 'Van de vrachtwagen gevallen en opgeraapt', heette het als de politiecontrole hen aanhield.
Gieren, denkt ze, en gaat weer achter haar laptop zitten. Eigenlijk gelooft ze niet in het belang van die aasvretende figuranten, als metafoor werken ze te nadrukkelijk.
B - mestvocht
gier 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Gier…
is mest; is een vloeistof; is een stof
- [Aggregatietoestand] is vloeibaar
Algemene voorbeelden
Behalve met toelating van het Waalse Gewest is elke invoer van gier of mest met het oog op grondverbetering verboden.
Een manier om muizen te verdrijven is het produceren van geluid [...]. Sommige erg stinkende stoffen zouden ook kunnen helpen: gier van allerlei plantaardig materiaal in hun gangen leggen of gieten schijnt te helpen (b.v. brandnetelgier). Vossenmelk (te koop in speciaalzaken) in gangen gieten helpt ook maar niet zeer lang.
De boerenknecht die de boerin verkrachtte werd in de gier verdronken, maar aangeven bij de justitie was er niet bij.
De gier moet aangelengd worden en in de meeste gevallen toegediend worden ter hoogte van de wortels.
Dan heb ik het nog niet eens over dat deprimerende Limburgse landschap, die onevenwichtige mengeling van met gier ondergespoten akkers en door urinedampen geel uitgeslagen varkensschuren.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- gier verspreiden
Tijdens een surveillance ontdekte de politie gisteren dat een landbouwer gier op het land verspreidde.
in voorzetselgroep
- injecteren van gier
- injectering van gier
- het uitrijden van gier
- het uitstrooien van gier
Natuurlijke lijnen zijn o.a. afrastering, de machinale zaairichting van een weiland, de sporen van bemesting d.m.v. injectering van gier, sloten, wegbermen, ploegvoren, wagensporen etc.
T. liet zijn tractor en gierwagen op het land achter en ging te voet verder toen hij op heterdaad op het uitrijden van gier werd betrapt.
Hij gaf aan dat het vroeger met het uitstrooien van gier over het land, ook wel eens mis kon gaan met een nest.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
C - gierend geluid
gier 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een gier…
is een geluid
- [Geluid] is een hoog en schril, gierend, piepend of fluitend geluid
- [Herkomst of oorsprong] wordt meestal voortgebracht door de mens
- [Omstandigheid] wordt bijvoorbeeld voortgebracht bij ademhalen of huilen
Algemene voorbeelden
Ze huilde haar verdriet uit, smartelijk, met lange gieren uit een astmatische borst.
Ik heb een dochter van 6 weken met een soms piepende ademhaling. Het zijn lange gieren...... Het consultatiebureau zegt dat dat kan komen doordat de luchtpijp nog van kraakbeen is en dat meerdere kinderen hier last van hebben.