klokkenluider


klokkenluider 1.0

(verouderend)

iemand die tot taak heeft de klok of klokken van een kerkgebouw of van een stadstoren te luiden

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een klokkenluider…

is een persoon

  • [Functie] luidde vroeger de klok of klokken om tijdstippen aan te kondigen, op te roepen voor bijeenkomsten of te waarschuwen voor gevaar; luidt tegenwoordig vooral de klok of klokken tijdens festiviteiten, evenementen e.d.
  • [Activiteit of handeling] luidt de klok of klokken van een kerkgebouw of, vooral vroeger, van een stadstoren door te trekken aan de touwen die bevestigd zijn aan de klok of klokken of stelt deze op een mechanische manier in werking
  • [Betrokkene] was vroeger vaak tevens de koster
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] oefende voeger zijn functie vaak uit voor zijn beroep, maar tegenwoordig vooral uit liefhebberij

Algemene voorbeelden


Het in zeildoek gehulde lijk verdween voor tien seconden onder water. Toen stak hij als een vrolijke dolfijn zijn kop weer op. Zeker tot aan het middel kwam het lijk met de voeten naar boven uit het water zetten en dobberde toen nog een tijdje na, ongeveer zoals de klokken van de Notre-Dame nadat de klokkenluider opgehouden heeft aan de touwen te trekken, maar diezelfde touwen toch nog enige minuten, zij het in steeds mindere mate, op en neer blijven gaan.

De verpletterende werkelijkheid en andere verhalen, J.M.A. Biesheuvel,

Dadelijk zal de torenklok de dag inluiden, even maar, het verloopt allemaal elektrisch, de klokkeluider is met de boer de geschiedenis ingestapt.

Ach, mijn dal, Jan Veulemans,

De zestien zalmroze pagina's bevatten een prachtige staalkaart hoe een moderne maatschappij nog doortrokken is van rang- en standsverschil. Zo tref je Hare Majesteits ambassadeur alleen aan als officier Oranje-Nassau of ridder in de hogere orde van de Nederlandse Leeuw en vind je zijn butler, tuinman of chauffeur alleen bij de bronzen ere-medailles. Een beetje predikant is verder toch ook al gauw ridder, maar zijn koster, klokkeluider of ouderling moet het steevast met een zilveren medaille doen.

NRC,

Rouveen had destijds al een staatsschool (openbaar), waar christelijke onderwijzers werkzaam waren. 'Men vond dat toen eigenlijk wel voldoende', zegt De Leur. 'Immers, de onderwijzers waren kerks en het hoofd van de school was vaak koster of klokkeluider. Men had dus voldoende affiniteit met de kerk.'

Meppeler Courant,

Iedere zaterdag klommen de klokkeluiders de wentelende torentrap op en lieten gedurende een vol uur de feestelijke tonen over dorp en velden verwaaien.

De lange geboorte, Lut Ureel,

Binnen een kerk was de koster tevens klokkenluider, maar als er meerdere klokken tegelijk worden geluid, zijn er ook meerdere klokkenluiders nodig.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(beroep),

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


( Variant van de klokkenluider van de Notre Dame.)
  • de gebochelde klokkenluider van de Notre Dame

Het Internationaal Filmfestival van Vlaanderen-Gent toont elk jaar een film op een ongewone locatie. Na de gevangenis, het zwembad, een legerkazerne is de Sint-Pieterskerk op het Sint-Pietersplein aan de beurt. Daar sluit het 23ste festival dit jaar af met de vertoning van The Hunchback of The Notre Dame, de jongste animatiefilm uit de Disneystudio's. De film is gemaakt naar de beroemde roman van Victor Hugo. Het verhaal gaat over het trieste levenslot van de gebochelde klokkenluider Quasimodo van de Notre Dame in Parijs.

De Standaard,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

( Te weten Quasimodo, de hoofdpersoon in het boek Notre-Dame de Paris (1831) van de Franse schrijver Victor Hugo (1802-1885), algemeen vertaald als De klokkenluider van de Notre Dame.)
  • de klokkenluider van de Notre Dame

Toen Hugo zijn beurs en die van zijn uitgever spekte met De klokkenluider van de Notre-Dame, was hij amper dertig.

De Standaard,

De Klokkenluider van de Notre Dame, de nieuwste langspeelfilm van Disney, is nog maar net aan zijn opmars begonnen, of de personages zijn al uit het doek gesprongen om verder te leven in Disneyland Parijs.

De Standaard,

The Hunchback of Notre Dame, in het Nederlands De klokkenluider van de Notre Dame, is geïnspireerd op Notre Dame de Paris van Victor Hugo en verhaalt de lotgevallen van de bultenaar en klokkenluider Quasimodo.

De Standaard,

Quasimodo, de bultenaar of de klokkenluider van Notre Dame, werd als kind door Frollo toevertrouwd aan de deken van de kathedraal.

De Standaard,

Auteur: Victor Hugo, De klokkenluider van de Notre-Dame, vertaald door Bas Terpstra, Meulenhoff/Manteau, Amsterdam/Antwerpen, 552 blz., 798 fr.

De Standaard,

Soms probeer ik me haar voor te stellen als een vrouwelijke variant van de klokkeluider van de Notre Dame, maar helpen doet dat niet. Vlak voor haar vertrek stuurt ze me via e-mail een gedigitaliseerde foto. [...]. Op mijn scherm staat een zwart-wit plaatje van een vriendelijk ogende, lachende dame. De foto verandert nauwelijks iets aan mijn gevoelens. Ik vind haar niet onaantrekkelijk maar evenmin opwindend.

De Internet-sensatie, Francisco van Jole,

in voorzetselgroep


  • de taak van de klokkenluiders

Bij brand of onheil waarschuwden de torenwachters de bevolking door klokgelui. Ook kondigden zij de dageraad en de avondstonden aan, het begin van de werkdag en het doven van de vuren. De taak van de klokkenluiders bestond erin 's nachts op de stadstoren te waken.

http://home.tiscali.be/mhaemers/Nederlands/gent/belfort.html

met telwoord ervoor


  • 40 klokkenluiders

De opening van het festival op 27 augustus belooft 'een maximaal aan lawaai' te brengen. Voor het eerst zullen alle 14 klokken van de Dom worden geluid, samen met de 31 andere klokken die Utrecht rijk is. Een aantal klokken moet handmatig worden bediend. Daarvoor zijn 40 klokkenluiders nodig.

Meppeler Courant,

met eigennaam


  • de klokkenluider Quasimodo

Het Internationaal Filmfestival van Vlaanderen-Gent toont elk jaar een film op een ongewone locatie. Na de gevangenis, het zwembad, een legerkazerne is de Sint-Pieterskerk op het Sint-Pietersplein aan de beurt. Daar sluit het 23ste festival dit jaar af met de vertoning van The Hunchback of The Notre Dame, de jongste animatiefilm uit de Disneystudio's. De film is gemaakt naar de beroemde roman van Victor Hugo. Het verhaal gaat over het trieste levenslot van de gebochelde klokkenluider Quasimodo van de Notre Dame in Parijs.

De Standaard,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


klokkenluider 1.1

iemand die een koebel luidt
In met name Zwitserland en Zuid-Tirol is het luiden van koebellen bij feestelijke gelegenheden traditie.

Betekenisbetrekking


generalisering
Betrokken betekenissen 1:0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een klokkenluider…

is een persoon

  • [Activiteit of handeling] luidt een koeienbel bij festiviteiten, evenementen e.d.
  • [Betrokkene] is vaak een Zwitser, Oostenrijker of Italiaan

    Algemene voorbeelden


    Ik ben uitgenodigd voor een avondje-uit in Männlichen, de bergkam hoog boven Wengen. Er wordt gefeest om de officiële opening van het winterseizoen te vieren. In stoet stappen de genodigden naar de kabellift toe. Voorop twaalf mannen en vrouwen met enorme koebellen. Met hun dijen laten ze de klokken beieren. Een oorverdovend lawaai. Televisieteams omzwermen de groep lawaaimakers. De hele wereld zal hun nachtlawaai te zien en vooral te horen krijgen. De klokkenluiders stralen. Zweet parelt op hun voorhoofd, hun aderen zwellen, maar ze geven niet op. De zwaarste koebel weegt elf kilo.

    De Standaard,

    klokkenluider 2.0

    (politiek en bestuur; business, economie en financiën; recht en misdaad)

    iemand die in dienst is bij een overheidsdienst, bedrijf of organisatie en persoonlijk ervaren of geobserveerde misstanden, onrechtmatige activiteiten zoals fraude en corruptie, ongewenst gedrag e.d. openbaar maakt met de bedoeling daar verandering in aan te brengen
    Oorspronkelijk alleen in toepassing op ambtenaren (die in strijd met hun geheimhoudingsplicht handelen), maar later in ruimer gebruik. Bij uitbreiding ook gezegd van instellingen, organisaties e.d.

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een klokkenluider…

    is een werknemer; is een persoon

    • [Activiteit of handeling] maakt misstanden openbaar zonder toestemming van de werkgever
    • [Waardering] wordt door de werkgever vaak niet gewaardeerd en daarom vaak geschorst of ontslagen; wordt door anderen juist wel gewaardeerd omdat door zijn toedoen misstanden aan het licht komen
    • [Recht] wordt in diverse landen zoveel mogelijk wettelijk beschermd

      Algemene voorbeelden


      Een klokkenluider is een ambtenaar die misstanden bij zijn organisatie naar buiten brengt. De term is in 1988 bedacht door prof. Mark Bovens. Het fenomeen is niet beperkt tot de Europese commissie, het komt ook bij andere overheden voor.

      http://www.bibliotheek.nl/Thema/Default.asp?ArtikelID=3111=164=0=164,

      De klokkeluider geniet pas bescherming als 'ernstige strafbare feiten' aan de orde worden gesteld en zaken die een 'groot gevaar' voor de volksgezondheid, veiligheid of milieu aanrichten.

      http://www.groene.nl/1999/42/pv_ambtenaren.html,

      Van Wijnbergen kon zijn biezen pakken - mét behoud van één jaar salaris. Maar dat was dan ook geen klokkeluider, voegde een bewindsman bij zijn aftreden een journalist toe: 'Een klokkeluider? Die man is een heel carillon!'

      http://www.groene.nl/1999/42/pv_ambtenaren.html,

      Klokkenluiders worden vaak het slachtoffer van repressie en verstoting uit de organisatie waarvoor ze werken.

      http://www.politiebond.nl/Bondsblad/bondsblad.html,

      Klokkenluiders zijn van vitaal belang bij het blootstellen van corruptie, fraude en andere misstanden. Beschermingsmaatregelen zoals effectieve wetgeving op het gebied van klokkenluiders en gedegen interne meldregelingen kunnen mensen beschermen en aanmoedigen om zich uit te spreken tegen misstanden.

      https://www.transparency.nl/wat-wij-doen/corruptie-op-onderwerp/klokkenluiden/,

      Klokkenluiders en gepensioneerde bouwers die zonder last of ruggenspraak konden leeglopen, trokken de bouwfraude-beerput open.

      De Telegraaf,

      Twee maanden geleden sloeg een van de operators alarm bij de Kern Fysische Dienst over kwesties die "allang afgehandeld" waren, aldus Schatborn. Pronk zag in hem een "klokkenluider" die de moed had om misstanden aan de kaak te stellen, NRG omschrijft hem als een "amokmaker" en bood hem een andere functie aan.

      NRC,

      Ambtenaren die wangedrag van superieuren of collega's rapporteren ('klokkenluiders') worden beschermd.

      http://www.e-stem.nl/,

      Als de ambtenaar oordeelt dat Interne Audit het dossier onvoldoende oppakt, en/of dat hij/zij nadeel ondervindt door de melding, stapt de klokkenluider naar de Ombudsdienst.

      http://www.agalev.be/programma2003/index.html

      Combinatiemogelijkheden


      als subject bij een werkwoord


      • aan het licht brengen
      • melding maken van
      • publiek maken
      • memoreren
      • noemen
      • een verklaring afleggen

      De Chinese aidsactivist Wan Yanhai is door de politie opgepakt omdat hij ervan wordt verdacht 'staatsgeheimen' te hebben onthuld. Dat meldt een Amerikaanse organisatie die zich bezighoudt met mensen- en burgerrechten in China. Wan Yanhai was de 'klokkenluider' die een groot aidsschandaal aan het licht bracht.

      http://home2.pi.be/marc311/Wan.htm

      De commissie heeft het desfunctioneren van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) pijnlijk in beeld gebracht. De NMa kwam nauwelijks in actie bij serieuze meldingen van verboden prijsafspraken en marktafscherming. Meerdere klokkenluiders en getuigen maakten hier melding van.

      De Telegraaf,

      De klokkenluiders memoreerden ook onderlinge voetbalwedstrijdjes tussen ambtenaren en aannemers, en het bijwonen door ambtenaren van wedstrijden van Ajax op kosten van de bedrijven aan wie ze opdrachten gaven.

      NRC,

      Als illustratie voor de innige omgang noemden de klokkenluiders de gezamenlijke reizen van ambtenaren en aannemers naar het Verre Oosten.

      NRC,

      Miljardair Elon Musk probeert met een nieuw argument onder de overname van Twitter uit te komen. [...]. Klokkenluider Peiter Zatko legde dinsdag in de Amerikaanse Senaat een verklaring af over de beveiligingstekortkomingen en andere privacykwesties van het platform. Deze verklaring is donderdag door het juridische team van Musk toegevoegd aan de rechtbankdocumenten.

      https://www.nu.nl/tech/6224370/musk-probeert-onder-twitter-deal-uit-te-komen-met-verklaring-klokkenluider.html,

      als object bij een werkwoord


      • klokkenluiders (wettelijk) beschermen
      • klokkenluiders ondersteunen
      • (de) klokkenluider schorsen
      • klokkenluiders (financieel) steunen

      Tweede-Kamerlid Van Gent van GroenLinks heeft vorige maand een wetsontwerp ingediend om klokkenluiders in het bedrijfsleven ook wettelijk te beschermen.

      NRC,

      Meerdere NGO's ondersteunen klokkenluiders of ijveren voor erkenning en bescherming van klokkenluiders, zoals Government Accountability Project, het internationale netwerk Blueprint for free speech, het Britse Public Concern at Work, of het Plateforme pour les lanceurs d'alerte en Afrique.

      https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(melder_van_misstanden),

      In de aanloop naar het debat op 11 januari in het EP haalde de EC nog een paar stommiteiten uit. Zo werd klokkenluider Paul van Buitenen geschorst en werd door de EC bij monde van Santer de stelling betrokken, dat wat er ook gebeurd was aan onregelmatigheden het college van Commissarissen als collectief zou handelen.

      http://www.eurofractie.nl/

      De topman van de NMa liet onlangs weten dat het Rijk klokkenluiders zoals Ad Bos financieel zou moeten steunen.

      http://www.cobouw.nl/paginas/rubrieknews.asp?RID=2=22413

      met adjectief ervoor


      • ambtelijke klokkenluiders
      • potentiële klokkenluiders

      De angst voor de ambtenaar komt niet in het minst ook voort uit recente uitspattingen van 'whistle-blowers' - de ambtelijke klokkeluiders die rotzooi naar buiten brachten 'met als doel disfunctioneren of misstanden aan de orde te stellen', zoals Peper het met nadruk in de notitie Integriteit van het Openbaar Bestuur stelt.

      http://www.groene.nl/1999/42/pv_ambtenaren.html,

      Uit een ander onderzoek, van het Instituut Voor Arbeidsvraagstukken (IVA) in Tilburg, blijkt dat het concurrentiebeding voor veel potentiële klokkenluiders de reden is om misstanden zoals bijvoorbeeld de overtreding van milieuvoorschriften, uiteindelijk niet in de openbaarheid te brengen.

      Intermediair,

      • de Amerikaanse klokkenluider

      President Vladimir Poetin heeft de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden vandaag het Russische staatsburgerschap verleend. Hij ondertekende volgens persbureau TASS daarvoor een decreet. De voormalig CIA-medewerker had al bijna twee jaar een permanente verblijfsvergunning in Rusland, waar hij in 2013 neerstreek en politiek asiel vroeg.

      https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5335785/edward-snowden-poetin-rusland-klokkenluider-staatsburgerschap,

      met voorzetselgroep


      Voorzetsel: in

      • klokkenluiders in het bedrijfsleven
      • klokkenluider in de 'Anwas'-beleggingsfraude

      Tweede-Kamerlid Van Gent van GroenLinks heeft vorige maand een wetsontwerp ingediend om klokkenluiders in het bedrijfsleven ook wettelijk te beschermen.

      NRC,

      Ton Bazelmans, directeur van het onderzoeksbureau en bekend als klokkenluider in de 'Anwas'-beleggingsfraude bij de Rabobank, weigert ieder commentaar op de nu ontstane situatie.

      http://home.wanadoo.nl/marcelboven/21mei03.html

      Voorzetsel: te

      • maatregelen ter bescherming van klokkenluiders
      • een regeling ter bescherming van klokkenluiders

      Van de Commissie wil het Parlement onder meer striktere regels voor ex-eurocommissarissen, hun medewerkers en directeuren-generaal wanneer zij naar de privésector overstappen; een complete lijst van alle onderzoeken naar beschuldigingen van ernstige vergrijpen; informatie over maatregelen ter bescherming van klokkenluiders; een "zwarte lijst" van bedrijven en personen die met Europees geld hebben gefraudeerd.

      http://www.europarl.eu.int/home/default_nl.htm,

      Op aandringen van PvdA, GroenLinks en D66 stelde de nieuwe vice-voorzitter van de Commissie, de voormalig leider van de Britse Labourpartij Neil Kinnock, het Parlement een nieuwe regeling ter bescherming van klokkenluiders in het vooruitzicht.

      http://www.vanhulten.net/

      Voorzetsel: uit

      • een klokkenluider uit de bouw

      De tegoeden staan nog open sinds de bouwbedrijven naar eigen zeggen een einde hebben gemaakt aan het illegale vooroverleg. Dat gebeurde toen een 'klokkenluider' uit de bouw de illegale praktijken publiek maakte.

      NRC,

      in voorzetselgroep


      • met klokkenluiders omgaan

      'Zodra je een vijand hebt gecreëerd, mogen er geen dissidenten meer zijn, dan moeten "alle neuzen dezelfde kant op". Kijk maar hoe we met klokkenluiders omgaan: die zijn altijd de lul.'

      http://www.intermediair.nl/index.shtml?http://www2.intermediair.nl/artikel.jsp?id=50031,

      • naar de klokkenluider luisteren

      Als je Campbell moest geloven, was geen enkel internationaal gsm-gesprek, faxbericht of e-mail nog veilig. In het Europees Parlement zaten ze met verstomming naar de klokkenluider te luisteren: was dit sciencefiction of barre werkelijkheid?

      De Standaard,

      • ter bescherming van klokkenluiders

      Op aandringen van PvdA, GroenLinks en D66 stelde de nieuwe vice-voorzitter van de Commissie, de voormalig leider van de Britse Labourpartij Neil Kinnock, het Parlement een nieuwe regeling ter bescherming van klokkenluiders in het vooruitzicht.

      http://www.vanhulten.net/

      Van de Commissie wil het Parlement onder meer striktere regels voor ex-eurocommissarissen, hun medewerkers en directeuren-generaal wanneer zij naar de privésector overstappen; een complete lijst van alle onderzoeken naar beschuldigingen van ernstige vergrijpen; informatie over maatregelen ter bescherming van klokkenluiders; een "zwarte lijst" van bedrijven en personen die met Europees geld hebben gefraudeerd.

      http://www.europarl.eu.int/home/default_nl.htm,

      • de behandeling van een klokkenluider
      • bescherming van klokkenluiders
      • een (wettelijke) bescherming van klokkenluiders
      • de beschuldiging van de klokkenluider
      • dossiers van klokkenluiders
      • informatie van klokkenluiders
      • de klachten van de klokkenluider
      • een melding van een klokkenluider
      • de rechtspositie van klokkenluiders
      • de rol van klokkenluider
      • de verklaring van een klokkenluider

      Het Huis voor Klokkenluiders draagt bij aan een integere samenleving. Met advies aan werknemers die bij maatschappelijke misstanden als 'klokkenluider' aan de bel trekken. Met onderzoek naar misstanden. Of met onderzoek naar de behandeling van een klokkenluider, die geen last mag hebben van zijn of haar melding van een misstand.

      https://www.huisvoorklokkenluiders.nl/,

      De Wet voorziet in bescherming van "klokkenluiders" die in dienst zijn bij beursgenoteerde ondernemingen wanneer zij informatie openbaar maken of behulpzaam zijn bij het opsporen en beëindigen van fraude.

      http://www.kintraco.nl/sarbanes%20oxley%20act%20samenvatting.htm,

      Op federaal niveau komt er een wettelijke bescherming voor klokkenluiders, analoog aan het Vlaams niveau.

      http://www.agalev.be/programma2003/index.html

      Schatborn ontkent de beschuldiging van de klokkenluider dat de reactor niet wordt stilgelegd om commerciële redenen.

      NRC,

      In zijn jaarlijkse verslaggeving informeert de Ombudsdienst het federaal parlement over dossiers van klokkenluiders.

      http://www.agalev.be/programma2003/index.html

      De bekendmaking van het onderzoek volgt nadat de DWR-directie vrijdag door NRC Handelsblad werd geconfronteerd met informatie van twee klokkenluiders.

      NRC,

      De klachten van de klokkenluider zijn volgens Schatborn echter voornamelijk terug te voeren op een incident, anderhalf jaar geleden, toen als gevolg van "verkeerd aangeleverde" uraniumstaven radioactieve "belletjes" in het reactorvat opborrelden.

      NRC,

      De Nationale ombudsman stelt zich op dit standpunt omdat hij iedere mogelijke schijn dat de Nationale ombudsman bij een melding van een klokkenluider anders zou handelen of oordelen dan bij een "gewoon" verzoekschrift wil vermijden.

      http://www.ombudsman.nl/jaarverslag2001/jv2001.pdf,

      Dit mogelijk te vormen gezelschap oud-bewindslieden, rechters, hoogleraren en oud-topambtenaren moet instaan voor bescherming van de rechtspositie van de klokkeluider, vindt de minister, de jongste affaires indachtig.

      http://www.groene.nl/1999/42/pv_ambtenaren.html,

      Nu de rol van klokkenluider een maatschappelijk en politiek aanvaard fenomeen lijkt te worden, hoeven ook beleidsmakers, -voorbereiders en -ondersteuners zich niet buitengesloten te voelen door aldus geformuleerde 'toelatingscriteria'.

      http://www.platteland-in-perspectief.nl/auteurs.htm

      Miljardair Elon Musk probeert met een nieuw argument onder de overname van Twitter uit te komen. Hij heeft de verklaring van een klokkenluider over tekortkomingen in de beveiliging van Twitter toegevoegd aan zijn eerder ingediende rechtbankdocumenten.

      https://www.nu.nl/tech/6224370/musk-probeert-onder-twitter-deal-uit-te-komen-met-verklaring-klokkenluider.html,

      • via een klokkenluider
      • via klokkenluider Ad Bos

      Een geheime schaduwadministratie van het bedrijf Koop Tjuchem die via een klokkenluider, de heer Bos, boven tafel was gekomen en de afhandeling van de affaire rond de Schipholspoortunnel vormden de directe aanleiding voor het Parlement nader onderzoek in te stellen.

      http://www.tweedekamer.nl/images/22_15997.doc,

      De voorzitters van de grote bouwbedrijven belegden eind vorig jaar een spoedvergadering nadat de bouwfraude via klokkenluider Ad Bos in het nieuws kwam.

      De Telegraaf,

      • volgens de klokkenluider
      • volgens de klokkenluiders

      Twitter heeft zijn beveiliging niet op orde en de leiding van het bedrijf heeft geen idee hoeveel nepaccounts het socialemediaplatform herbergt. Ook heeft het bedrijf toezichthouders misleid. Dat zegt het voormalige hoofd beveiliging van Twitter Peiter Zatko in een 84 pagina's tellende aanklacht die hij naar het Amerikaanse Congres en toezichthouders heeft gestuurd. Volgens de klokkenluider vond het bedrijf groei belangrijker dan het bestrijden van spam van nepaccounts.

      https://nos.nl/artikel/2441813-klokkenluider-twitter-heeft-geen-greep-op-beveiliging-en-nepaccounts,

      Volgens de klokkenluiders hebben ambtenaren zich ook laten smeren en fêteren, en bevoordeelden ze bedrijven bij het verlenen van opdrachten.

      NRC,

      Volgens de klokkenluiders maakten de ambtenaren gebruik van uitnodigingen van wegenbouwers en aannemers die hun stoelen en seizoenskaarten ter beschikking stelden. Het gaat volgens de klokkenluiders om vele tientallen Amsterdamse ambtenaren. De ambtenaren waren betrokken bij het verlenen van opdrachten aan de bouwbedrijven.

      NRC,

      • bescherming voor klokkenluiders
      • beschermingsmaatregelen voor klokkenluiders
      • een (wettelijke) regeling voor klokkenluiders
      • tips voor klokkenluiders
      • valkuilen voor klokkenluiders

      Er komt een goede bescherming voor 'klokkenluiders'. D66 wil dat de volksvertegenwoordiging, ook op regionaal en lokaal niveau, altijd ambtenaren en directeuren van verzelfstandigde diensten kan horen over de uitvoering van beleid.

      http://www.e-stem.nl/

      De Wet voorziet in nieuwe beschermingsmaatregelen voor "klokkenluiders" bij de onderneming.

      http://www.kintraco.nl/sarbanes%20oxley%20act%20samenvatting.htm,

      Op federaal niveau komt er een wettelijke bescherming voor klokkenluiders, analoog aan het Vlaams niveau [...]. Zo ontstaat een sluitende regeling voor klokkenluiders, zodat aangereikte informatie over mogelijke onregelmatigheden binnen een administratie correct en ten gronde wordt behandeld én dat de ambtenaar die de moed heeft dit extern te melden een waardige behandeling krijgt en ook een juridisch sluitende bescherming geniet.

      http://www.agalev.be/programma2003/index.html

      Er komt een wettelijke regeling voor klokkenluiders in het bedrijfsleven.

      http://www.e-stem.nl/,

      Tot slot worden in de brochure 12 tips voor klokkenluiders gepresenteerd en toegelicht: stel vast wat het probleem is; stel vast wat de oorzaak is; hou rekening met mogelijke reacties; check je eigen analyse bij collega's of buitenstaanders; onderzoek je eigen motieven; maak je eigen doelstellingen helder; bepaal de strategie; documenteer je goed; denk na over mogelijke oplossingen; organiseer bijstand en steun; kies de juiste kanalen en pas op voor zwijggeld of een regeling met zwijgplicht.

      http://www.politiebond.nl/Bondsblad/bondsblad.html,

      In hoofdstuk 5 van de brochure worden allereerst zeven valkuilen voor klokkenluiders besproken, te weten: te goed van vertrouwen zijn; niet genoeg bewijzen hebben; de zaak ongelukkig presenteren; niet de juiste gelegenheid afwachten; onvoldoende steun opbouwen; het initiatief kwijtraken aan de dienst en niet weten wanneer je moet stoppen.

      http://www.politiebond.nl/Bondsblad/bondsblad.html,

      ( (vooral) in Nederland; neologisme)
      • (het) Huis voor klokkenluiders (HvK)

      Op 1 juli 2016 is de Nederlandse Wet Huis voor klokkenluiders in werking getreden. De wet voorziet in de oprichting van het Huis voor Klokkenluiders, dat tevens vanaf 1 juli 2016 operationeel werd. Het Huis heeft tot taak het adviseren en verwijzen van melders, en het doen van onafhankelijk onderzoek naar de melding. Het Huis kan wettelijk geen bescherming bieden aan melders; daarvoor moeten zij naar de rechter.

      https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(melder_van_misstanden),

      Het Adviespunt Klokkenluiders ging op 1 oktober 2012 van start. Het was een onafhankelijke instantie die (potentiële) klokkenluiders binnen de overheid en het bedrijfsleven gratis adviseerde en ondersteunde. Het was gericht op mensen op de werkvloer die vermoedens hadden van misstanden op het werk, waarbij het maatschappelijk belang in het geding was. Het adviespunt werd per 1 juli 2016 opgevolgd door het Huis voor Klokkenluiders.

      https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(melder_van_misstanden),

      Het Huis voor Klokkenluiders draagt bij aan een integere samenleving. Met advies aan werknemers die bij maatschappelijke misstanden als 'klokkenluider' aan de bel trekken. Met onderzoek naar misstanden. Of met onderzoek naar de behandeling van een klokkenluider, die geen last mag hebben van zijn of haar melding van een misstand. En door overheden, semipublieke instellingen en bedrijven te stimuleren hun integriteit te bewaken.

      https://www.huisvoorklokkenluiders.nl/,

      In 2020 concludeerde het Huis voor Klokkenluiders dat de melding van Frits Veerman, werkzaam bij uraniumverrijkingsbedrijf Urenco, van bedrijfsspionage door de Pakistaanse atoomgeleerde Abdul Qadeer Khan juist was en Veerman door die melding nadelig was behandeld. Dat was één jaar voor het overlijden van Veerman.

      https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(melder_van_misstanden),

      ( (vooral) in Nederland; neologisme)
      • de Wet Huis voor klokkenluiders (Wet HvK)

      Op 1 juli 2016 is de Nederlandse Wet Huis voor klokkenluiders in werking getreden. De wet voorziet in de oprichting van het Huis voor Klokkenluiders, dat tevens vanaf 1 juli 2016 operationeel werd. Het Huis heeft tot taak het adviseren en verwijzen van melders, en het doen van onafhankelijk onderzoek naar de melding. Het Huis kan wettelijk geen bescherming bieden aan melders; daarvoor moeten zij naar de rechter.

      https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(melder_van_misstanden),

      Volgens de huidige Wet Huis voor klokkenluiders moeten werkgevers bij wie in de regel minstens 50 personen werkzaam zijn al een interne meldprocedure hebben voor het omgaan met het melden van vermoedelijke misstanden binnen hun organisatie. Volgens de huidige Wet Huis voor klokkenluiders tellen hierbij behalve de werknemers of ambtenaren die bij u in dienst zijn, ook uitzendkrachten mee die minstens twee jaar in dienst zijn. In de nieuwe situatie tellen bij het bepalen van het aantal van 50 personen daarnaast ook vrijwilligers en stagiairs mee, mits zij een vergoeding voor hun werkzaamheden ontvangen.

      https://www.wetbeschermingklokkenluiders.nl/voor-werkgevers,

      De Wet Huis voor klokkenluiders is in 2022 uitgebreid. Je werknemers krijgen nu meer bescherming als zij aan de bel trekken, bijvoorbeeld bij een vermoeden van een misstand in je bedrijf of bij inbreuk op het recht van de Europese Unie door jou als werkgever.

      https://www.ondernemenmetpersoneel.nl/orienteren/arbeidsrecht/wet-huis-van-klokkenluiders-hvk-wat-en-hoe,

      • zonder klokkenluider

      Bij de zaak over de schaduwboekhouding van Koop gedroeg de overheid zich net zo. Zonder klokkenluider en perspublicaties was de overheid niet in actie gekomen. Zelfs ná de bouwenquête vertonen overheden, zoals de provincie Noord-Holland, de riooldienst DWR in Amsterdam en het ministerie van VROM, afwerend gedrag.

      http://www.nrc.nl/kreukbaar/artikel/1056086425601.html,

      met substantief ervoor


      • een aantal klokkenluiders
      • een categorie klokkenluiders
      • het fenomeen klokkenluider
      • de term klokkenluider

      In de documentaire Stank voor dank, die op 17 oktober 2016 voor het eerst op televisie werd uitgezonden, kwam een aantal klokkenluiders aan het woord over wat zij hebben ervaren zowel tijdens als na de openbaarmaking van misstanden.

      https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(melder_van_misstanden),

      Een aparte categorie klokkenluiders zijn ethische hackers: personen die zwakheden en onregelmatigheden melden in computersystemen van de overheid, of van ondernemingen. Zonder aangepaste bescherming zouden dergelijke praktijken beschouwd kunnen worden als inbraak en dus strafbaar zijn.

      https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(melder_van_misstanden),

      De actie van Van Buitenen bracht het fenomeen klokkenluider onder de aandacht.

      http://www.bibliotheek.nl/Thema/Default.asp?ArtikelID=3111=164=0=164,

      Omdat de term klokkenluider veel gevoelens oproept, wordt door Transparency International gepleit voor een meer neutrale term.

      https://nl.wikipedia.org/wiki/Klokkenluider_(melder_van_misstanden),

      met telwoord ervoor


      • twee klokkenluiders

      De bekendmaking van het onderzoek volgt nadat de DWR-directie vrijdag door NRC Handelsblad werd geconfronteerd met informatie van twee klokkenluiders.

      NRC,

      met bezittelijk voornaamwoord


      • zijn klokkenluiders

      Om ten slotte "versnippering" van externe klachtvoorzieningen tegen te gaan geeft het college er de voorkeur aan zich ook voor zijn klokkenluiders bij de Nationale ombudsman "aan te sluiten"

      http://www.ombudsman.nl/jaarverslag2001/jv2001.pdf,

      met onbepaald voornaamwoord


      • geen klokkenluider (zijn)

      De Nuclear Research consultancy Group (NRG), exploitant van de gistermiddag stilgelegde kernreactor in de duinen bij Petten, vindt dat de man die de veiligheidsrisico's aankaartte helemaal geen 'klokkenluider' is.

      Haagsche Courant,

      met eigennaam


      De nu aangeklaagde sector valt niet onder de grond-, weg- en waterbouw waarop de NMa zich tot nu vooral op richtte. De kartelwaakhond baseerde zich daarbij op de schaduwboekhouding van klokkenluider A. Bos.

      http://www.ovia.nl/dossiers/bouwfraude/anp2.htm

      In de schaduwboekhouding zag justitie 'geen aanleiding' voor nader onderzoek, zo kreeg klokkenluider Ad Bos in juli 2001 te horen.

      http://www.nrc.nl/kreukbaar/artikel/1056086425601.html,

      In de aanloop naar het debat op 11 januari in het EP haalde de EC nog een paar stommiteiten uit. Zo werd klokkenluider Paul van Buitenen geschorst en werd door de EC bij monde van Santer de stelling betrokken, dat wat er ook gebeurd was aan onregelmatigheden het college van Commissarissen als collectief zou handelen.

      http://www.eurofractie.nl/

      'Klokkenluider' Schaap bracht een vijftal min of meer ernstige veiligheidsincidenten naar buiten. Hij werd uit zijn functie ontzet en er is nu ook een ontslagprocedure tegen hem in gang gezet.

      Haagsche Courant,

      "De mooiste bloemen groeien langs de afgrond", zegt klokkenluider Peter de Jong. Hij schreef vorig jaar juni in een brief aan minister Hermans van Onderwijs dat scholen voor hoger beroepsonderwijs 'miljoenenfraude' plegen met 'spookstudenten'.

      NRC,

      Miljardair Elon Musk probeert met een nieuw argument onder de overname van Twitter uit te komen. [...]. Klokkenluider Peiter Zatko legde dinsdag in de Amerikaanse Senaat een verklaring af over de beveiligingstekortkomingen en andere privacykwesties van het platform. Deze verklaring is donderdag door het juridische team van Musk toegevoegd aan de rechtbankdocumenten.

      https://www.nu.nl/tech/6224370/musk-probeert-onder-twitter-deal-uit-te-komen-met-verklaring-klokkenluider.html,

      President Vladimir Poetin heeft de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden vandaag het Russische staatsburgerschap verleend. Hij ondertekende volgens persbureau TASS daarvoor een decreet. De voormalig CIA-medewerker had al bijna twee jaar een permanente verblijfsvergunning in Rusland, waar hij in 2013 neerstreek en politiek asiel vroeg.

      https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5335785/edward-snowden-poetin-rusland-klokkenluider-staatsburgerschap,

      met ander, nevengeschikt substantief


      • klokkenluiders en getuigen
      • de whistleblower of klokkenluider

      De commissie heeft het desfunctioneren van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) pijnlijk in beeld gebracht. De NMa kwam nauwelijks in actie bij serieuze meldingen van verboden prijsafspraken en marktafscherming. Meerdere klokkenluiders en getuigen maakten hier melding van.

      De Telegraaf,

      In het tweede deel van de FNV-brochure wordt uitgebreid ingegaan op het fenomeen van de 'whistleblower' of 'klokkenluider': de ambtenaar die – in strijd met zijn geheimhoudingsplicht – zonder toestemming van zijn werkgever een misstand in de organisatie waarvoor hij werkzaam is aan de grote klok hangt.

      http://www.politiebond.nl/Bondsblad/bondsblad.html,

      voorafgegaan door als


      • als klokkenluider
      • als klokkenluider aan de bel trekken
      • als klokkenluider optreden
      • bekend als klokkenluider
      • zijn rol als klokkenluider

      Wat goed of uitstekend is wordt - terecht- door de universitaire voorlichters en bestuurders den volke kond gedaan, want opleidingen vissen allemaal in dezelfde beperkte vijver van abituriënten en fondsen. Maar wat beneden de maat is mag niet naar buiten komen en wie deze ongeschreven regel aan de laars lapt gaat als klokkenluider een onzekere toekomst als werknemer tegemoet.

      http://www.radboudstichting.nl/,

      'Ik dacht: je kunt beter iets voor hen doen dan ze aan hun lot overlaten.' Desondanks was hij verbaasd over wat hij aantrof in juli 2002 – een verbazing die overging in ergernis. Het deed hem zelfs besluiten als klokkenluider op te treden. 'Ik heb getuigenissen van asielzoekers op video vastgelegd.'

      http://www.amnesty.nl/artikelen/NK-ART0448.shtml,

      Het Huis voor Klokkenluiders draagt bij aan een integere samenleving. Met advies aan werknemers die bij maatschappelijke misstanden als 'klokkenluider' aan de bel trekken.

      https://www.huisvoorklokkenluiders.nl/,

      Ton Bazelmans, directeur van het onderzoeksbureau en bekend als klokkenluider in de 'Anwas'-beleggingsfraude bij de Rabobank, weigert ieder commentaar op de nu ontstane situatie.

      http://home.wanadoo.nl/marcelboven/21mei03.html

      Van Buitenen is in tegenstelling tot De Kwaadsteniet wél weer aan het werk, zij het op een minder belangrijke afdeling. Van zijn toevallige rol als klokkeluider heeft hij inmiddels ongewild zijn hoofdberoep gemaakt: haast fulltime verzamelt hij gevoelige informatie over wanpraktijken bij instellingen van de Europese Unie.

      http://www.groene.nl/1999/42/pv_ambtenaren.html,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Etymologie


      Bedenker Het woord werd in deze betekenis gemunt door de Leidse bestuurskundige Mark Bovens in 1987 (en dus niet in 1988, zoals in het eerste citaat vermeld staat).

      klokkenluider 2.1

      (politiek en bestuur; business, economie en financiën)

      in verzwakte opvatting, waarbij er niet noodzakelijkerwijs sprake is van een verhouding tussen werknemer en werkgever: persoon of organisatie die alarm slaat wanneer iets mis dreigt te lopen; persoon of organisatie die wantoestanden, onregelmatigheden., ongewenste activiteiten e.d. signaleert

      Betekenisbetrekking


      generalisering
      Betrokken betekenissen 2.0 : 2.1

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een klokkenluider…

      is een organisatie; is een persoon

      • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] slaat alarm wanneer iets mis dreigt te lopen
      • [Betrekking of relatie] maakt doorgaans zelf geen onderdeel uit van de instelling, het bedrijf of de organisatie waarin iets niet in orde is

        Algemene voorbeelden


        Onderzoeksjournalisten zijn klokkenluiders, signaleren wat fout loopt in de instellingen en in de brede maatschappij.

        http://www.vvoj.be/nieuws/documenten/rapport_021108f.html,

        Combinatiemogelijkheden


        met adjectief ervoor


        • de belangrijkste klokkenluider
        • de traditionele klokkenluiders

        Terwijl in omringende landen (Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk) vooral professionele beleggers ageren tegen hoge vergoedingen, is in Nederland de vakbeweging de belangrijkste klokkenluider.

        NRC,

        De regering die de teugels viert, wordt met een gezonde dosis scepsis bekeken. Het onderscheid tussen de aanzwellende inkomsten als gevolg van de voorspoedige conjunctuur en de structurele zwakte van de openbare financiën is alleen nog voor specialisten duidelijk. Zelfs de traditionele klokkenluiders, zoals de Nationale Bank en de Oeso, schijnen alleen nog rozige scenario's te zien.

        http://www.standaard.be/archief/dag/index.asp?articleID=DSS31052000_001,

        Woordfamilie


        Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen