sla 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Sla…
is een plant
- [Kleur] heeft lichtgroene bladeren in de meest bekende varianten zoals kropsla en ijsbergsla en is soms gelig tot witachtig in het hart;
- [Groeiwijze] groeit bij sommige soorten in een krop, terwijl andere, zoals de Romeinse sla (Lactuca sativa romana) tot ca. 25 centimeter lange rechtop groeiende bladeren heeft die meestal niet uit zichzelf een krop vormen
- [Structuur] heeft dunne, knapperige bladeren
- [Doel of bestemming] wordt geteeld als groente
- [Voortbrenging] wordt in kassen en in de volle grond geteeld en is daardoor het hele jaar verkrijgbaar
Wetenschappelijke naam: Lactuca
Rijk | Plantae; Planten |
---|---|
Stam | Embryophyta; Landplanten |
Klasse | Spermatopsida; Zaadplanten |
Orde | Asterales |
Familie | Asteraceae; Composietenfamilie |
Geslacht | Lactuca |
Algemene voorbeelden
De planten worden dan in de serre uitgeplant [...], de temperatuur bepaalt vanaf dan de groei van de sla.
Het lijkt er van langsom meer op dat de slawortelboorder alleen de slabedden aanpakt waar sla's uitgeplant waren en niet de zaaibedden zelf.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- sla oogsten
Bladgewassen zoals sla en veldsla worden continu aangeplant en geoogst zodat deze groenten jaarrond beschikbaar zijn.
Ik heb wat sla, raapstelen en tuinkruiden geoogst en maak er een salade van met yoghurt-honingdressing.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
sla 1.1
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een sla…
is een deel van een plant; is een stoffelijke zaak
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is ontdaan van de wortel van de plant en vaak ook van de buitenste, bitter smakende en soms enigszins verkleurde bladeren
- [Behandeling of bewerking] wordt als handelswaar vaak eerst gewassen en in folie ingepakt die de bovenzijde vrijlaat
Algemene voorbeelden
Daarna ga ik in de keuken die sla zoeken en leg de krop midden op het pad van het voortuintje, om hem straks zeker niet te vergeten [...]. Volgende week zal zij mij niet meer om een sla moeten sturen.
Het verschil in smaakomschrijving verwoorden bij het proeven van de buitenbladeren tegenover de binnenbladeren van een sla.
sla 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Sla…
is groente; is voedsel
- [Kleur] is lichtgroen terwijl soorten als rucola donkergroen zijn of roodbruin zoals eikenbladsla
- [Smaak] heeft een zachte en, afhankelijk van de soort, soms ook licht pittige smaak; vooral de buitenste bladeren smaken soms enigszins bitter
- [Functie] dient om te eten
- [Bereiding] wordt rauw gegeten of versneden en verwerkt in salades
Algemene voorbeelden
Was en droog de bindsla en snijd de bladeren overdwars in brede repen van circa 5 centimeter. Doe de sla in een ruime kom, strooi er de uitgelekte komkommer, de stukjes asperge, mango en rode peper over.
De binnenste bladeren zijn heel mals en erg lekker om als sla te eten. Romaanse sla is vrijwel het hele jaar te koop, van oktober tot juni uit de kas en de rest van het jaar van de volle grond.
Wie zelf kruiden wil inzamelen voor een voorjaarskuur mag de paardebloem niet vergeten. De jonge blaadjes uit het vroege voorjaar kan men makkelijk verwerken in sla of bij groenten.
Mevrouw van Liempt schepte sla op zijn bord en zette het voor hem neer.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- sla drogen
- sla schoonmaken
- sla uitzwieren
- sla wassen
- sla eten
Was en droog de sla. Maak een vinaigrette van olie, azijn en een beetje sojasaus.
Ui pellen en in stukjes snijden. Sla schoonmaken en in stukjes scheuren, tomaten in partjes snijden.
Ik had besloten om deze middag aardappelen, vlees en sla te eten. Alles was klaar, moest nog enkel de sla uitzwieren.
De aardappeltjes in 10 minuten verder gaarbakken. Ondertussen de uien in ringen snijden, de sla wassen, kleiner scheuren, de cheddar korrelig afschaven of verbrokkelen.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- voorgesneden sla
Toen ik een jaar of vijf geleden de eerste pakken voorgesneden sla in de winkelrekken zag opduiken, dacht ik: dat koop ik nooit. Groente die dagen van tevoren door een ander in stukken is gesneden en waarvan je niet eens weet of ze netjes gewassen is.
Velen [...] zijn laat thuis [...] of hebben helemaal geen tijd om te eten tussen de vergaderingen door. Maar al te vaak draait het dan uit op voorgesneden sla, een magnetronmaaltijd of een snelle hap uit de vitrines van een benzinestation.
met substantief ervoor
- een blad sla
- een blaadje sla
- een krop sla
Er was voor hem gedekt en hij ging op zijn plaats zitten. Met zijn vingers nam hij een blad sla, en met zijn hoofd in zijn nek liet hij het in zijn mond zakken.
Meisje van negen aan tafel. Alleen met een bord salade, gemaakt van alle resten groenten, aardappelen en vlees van de afgelopen week, versierd met een paar blaadjes sla.
"Hoe lichter het is, hoe minder nitraat er in de sla zit", legt hij uit. [...] Hoe het nitraat in de sla komt weet hij niet. "Het is niet iets wat we in de kroppen sla spuiten".
- een kom sla
Nicole komt binnen en zet een kom sla op tafel.
Fre reikhalst naar de verschillende schotels die door de broers worden aangebracht. Gebakken aardappeltjes. Een paar kommen sla. Twee koude vleesschotels, handig versierd met tomatenschijfjes.
met ander, nevengeschikt substantief
- sla en tomaten
Middagmaal: 2 gekookte eieren, sla en tomaten zonder toevoeging.
Schik de ribstukken in grote borden, schik de rijst ernaast en garneer met sla en tomaten.
Vaste verbindingen
gemengde sla
-
gewassen, meestal voorgesneden sla die bestaat uit verschillende slasoorten
Een pakje gemengde sla ligt in de winkel gemiddeld een uur of vijf op een koper te wachten. In het koelvak, waar de temperatuur volgens de voorschriften maximum zeven graden mag bedragen.
Belegsuggesties: knoflookmayonaise, gemengde sla, tonijn en kappertjes.
zure sla
-
sla die men bereidt met een zure saus zoals een vinaigrette
Johan haat het gekauw op ongare of juist bitter verbrande stukken vlees, gedoopt in vette saus en gegarneerd met zure sla.
Het is duidelijk dat zij wil koken naar de smaak van Gras. En die kennen we zo onderhand. Ik moet nog denken aan dat zwart vlees en die zure sla. Natùùrlijk een pittige vinaigrette, jaja.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
sla 2.1
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 2.0 : 2.1 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Sla…
is een gerecht
Algemene voorbeelden
De vleestomaten in de sla heetten alleen maar zo omdat ... ja, waarom eigenlijk? 'Omdat het geen soeptomaten zijn', zei haar moeder.
Zonder uitzondering beweren ze allen dat zíj geen probleem leveren, maar de een lust geen groenten en linzen, de ander lust geen komkommer in de sla.
Vaste verbindingen
gemengde sla
-
gerecht dat uit een mengeling van slasoorten bestaat
Wie van ons kan bv [...] uit een gemengde sla de verschillende slasoorten halen.
Bladchicorei. De bladeren zijn geel tot lichtgroen met rode vlekjes en strepen: niet alleen zeer decoratief maar ook bijzonder smaakvol. Uitmuntend geschikt voor gemengde sla's.
sla 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een sla…
is een gerecht
- [Ingrediënt] wordt bereid op basis van groenten, zowel rauw als gekookt, eieren, vlees, vis of schaaldieren e.d. en toebereid met azijn, olie of een saus
- [Temperatuur] wordt koud gegeten
- [Wijze] wordt zowel als hoofdgerecht en als voorgerecht geserveerd of als beleg op stokbrood of op een broodje
Algemene voorbeelden
Aardappel-tomaat-basilicum sla [...]. Snijd de gekookte aardappels in blokjes. Snipper de sjalot en snijd de tomaten in partjes. Maak een sausje van azijn, olie en basilicum-uit-het-potje en gooi dat over de aardappels. Doe de ui en de tomaten erbij en tenslotte de verse basilicumblaadjes.
Venkel. U koopt een knol (eigenlijk een bol, net als de ui) en krijgt er gratis een groen kroontje bovenop. Niet wegsnijden! [...] die flinterdunne sprietjes kunt u heerlijk door een sla of een saus snijden.
Ik beleef een verrukkelijk Aziatisch eetgenoegen met krabvlees met aloe vera salade met frisse Vietnamese groentjes (één van de allerbeste sla's ooit gegeten!).
We kunnen kiezen uit twee salades: Sla Kokenete, bestaande uit een geitenkaasje, spekjes en honing of een zuiderse sla met feta, ansjovis en olijven. Beide sla's worden voorafgegaan door de dagsoep.