gerecht


A - voedsel

gerecht 1.0

bereid voedsel dat in een keer en meestal in een schotel of pan opgediend wordt en dat doorgaans deel uitmaakt van een maaltijd

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een gerecht…

is voedsel

  • [Geheel] maakt deel uit van een maaltijd
  • [Bereiding] is bereid voedsel
  • [Gebruikswijze] is voedsel dat in een keer opgediend wordt en meestal in een schotel of pan

    Algemene voorbeelden


    Robbert komt op dreef en ontdekt een terrastafeltje waar hij me zal onderrichten in Catalaanse gastronomie. Maar voor het eerste gerecht uit de keuken opduikt, vertelt de man die hier meer dan twintig jaar gewoond heeft, me de geheimen van deze stad.

    De Standaard,

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • een gerecht klaarmaken
    • een gerecht opwarmen

    Als je kiest voor een opleiding Hotel (TSO), dan kies je ervoor om je eigen creativiteit te presenteren in de gerechten die je klaarmaakt, of om op een deskundige manier gasten te ontvangen en te bedienen in een sfeervol kader.

    http://www.kogeka.be/site/voeding/voorwievoed.htm

    Goedkopere, kleine magnetronovens zijn nauwelijks verbeterd sinds hun ontstaan. Het homogeen opwarmen van gerechten blijft een probleem voor haast alle modellen.

    http://www.vei.be/Frameset.htm

    met adjectief ervoor


    • een exotisch gerecht
    • een hartig gerecht
    • een heerlijk gerecht
    • een koud gerecht
    • een lekker gerecht
    • een oosters gerecht
    • een vegetarisch gerecht
    • een warm gerecht
    • een zoet gerecht

    Restaurants serveren een smeltkroes van exotische gerechten uit alle windrichtingen, het zogenoemde "fusion cooking".

    NRC,

    Zure room kan zowel in hartige als in zoete gerechten worden verwerkt.

    http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

    Bovendien gebeurt het dat wanneer ik met de ander van gedachten wissel over het genot dat we ervaren bij het proeven van een heerlijk gerecht, en we een ruimte delen van het denken over die ervaring, dat die verbale communicatie geen garantie van volledige doorgave biedt.

    http://mdr.aletheia.be/

    De koude gerechten zijn goed op temperatuur.

    News.nl,

    Ook in een sabayon voor warme of koude gerechten laten deze bieren zich goed verwerken.

    http://www.biercuisine.nl/

    Met zalm maakt u de lekkerste gerechten.

    http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

    Bij de aanvullende combinaties kun je denken aan kruidige oosterse gerechten met fruitige rode wijnen, aan fruitdesserts met een zachtzure toets en rijke, zoete wijnen, of aan eenden- en ganzenlever met zoete wijnen.

    http://www.wijninfo.nl/site/?db,

    Er zijn zowel dag- en keuzeschotels als vegetarische gerechten, exotische specialiteiten, snacks, salades, desserten en drank.

    http://www.kuleuven.ac.be/kuleuven/

    met adjectivisch voltooid deelwoord


    • een bereid gerecht
    • een gekruid gerecht
    • een smakelijk gekruid gerecht
    • een sterk gekruid gerecht

    Enkele jaren geleden nam Ter Beke - dat vertrokken is vanuit vleeswaren - de strategische beslissing zijn activiteiten uit te breiden naar bereide gerechten.

    De Standaard,

    Alleen al aan het grote aantal kruiden kan men zien dat men een voorliefde had voor gekruide gerechten!

    http://studwww.rug.ac.be/~jdsaeger/etenendrinken.html

    De Indonesische rijsttafel - een culinair hoogstandje, bestaande uit een keur aan kleine, smakelijk gekruide gerechten met rijst - is inmiddels bijna een Amsterdamse traditie geworden.

    http://212.72.35.9/citytour/1.asp

    Daarnaast kunnen koolsoorten, peulvruchten, sterk gekruide gerechten en knoflook winden opwekken.

    http://www.lexthoen.nl/

    met voorzetselgroep


    • een gerecht voor vier personen

    Romige prei-vissoep. Een snel en makkelijk te maken gerecht voor 4 personen: 3/4 liter kippebouillon, 3 preien, 50 gram gekookte mosselen, 50 gram gekookte garnalen, 1/8 liter slagroom, 4 witte boterhammen, 50 gram gerookte makreelfilet, citroensap, bieslook. Controleer de makreelfilet op achtergebleven graten.

    NRC,

    met onbepaald voornaamwoord


    • allerlei gerechten
    • verschillende gerechten

    Knolselderij kan voor allerlei gerechten worden gebruikt.

    http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

    De bezoekers kunnen de verschillende gerechten ter plaatse proeven.

    Meppeler Courant,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als deel van een samenstellende samenstelling


    B - rechtsprekende instantie

    gerecht 1.0

    rechtsprekende instantie; rechtbank

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een gerecht…

    is een instelling; is een organisatie

    • [Geheel] maakt deel uit van de rechterlijke macht
    • [Activiteit of handeling] spreekt recht
    • [Voorbeeld of specimen] is bijvoorbeeld een arbeidsrechtbank, een strafrechtbank of een vredegerecht

      Algemene voorbeelden


      Art. 440 Ger.W. geeft een monopolie aan de advokaten om te pleiten "voor alle gerechten". Zou de nieuwe administratieve rechtbank wel een "gerecht" zijn?

      De Standaard,

      Daarop vroeg de eigenaar via het gerecht een schadevergoeding.

      De Standaard,

      Combinatiemogelijkheden


      in voorzetselgroep


      • voor het gerecht komen
      • voor het gerecht gedaagd worden
      • voor het gerecht verschijnen
      • iemand voor het gerecht brengen
      • dagen, slepen]

      Hij ging naar de kampleiding, bekende de moord, kwam voor het gerecht en kreeg twee en een half jaar bovenop de acht die hij bezig was uit te zitten voor die flessen.

      Een dag uit het leven van de reuzenkoeskoes, Karel van het Reve,

      Zij was een van de eersten die voor het gerecht werd gedaagd.

      De Standaard,

      Een aantal 'guerrillastrijders' verscheen voor het gerecht en ging na snelle processen de gevangenis in.

      NRC,

      Amnesty wijst [...] de overheid op haar verantwoordelijkheden haar burgers te beschermen en de daders voor het gerecht te brengen.

      http://www.amnesty.nl/overamnesty_faq_2.html#a

      Vooraanstaande juristen zijn van mening dat Israël als rechtsstaat heeft gefaald door geen van de ultra-nationalistische rabbijnen die tegen Rabin ophitsten voor het gerecht te dagen.

      De Standaard,

      'Uw Wormcamtechnologie [...] is een onvoorstelbaar krachtig instrument. En je zou er onmetelijk veel goed mee kunnen doen: zware misdadigers voor het gerecht slepen, contraspionage, beveiliging -' 'Als het in goede handen was,' zei Hiram nadrukkelijk.

      Het licht van vroeger dagen, Arthur C. Clarke & Stephen Baxter,

      Vaste verbindingen


      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      gerecht 1.1

      personen die bij de rechtbank werkzaam zijn

      Betekenisbetrekking


      metonymie
      Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

      Algemene voorbeelden


      Toen het gerecht mij het vuur aan de schenen legde, heb ik het bestaan van dat document toegegeven.

      De Standaard,

      Begin juli beval het gerecht de aanhouding van T. na verklaringen van een getuige.

      De Standaard,

      Het gerecht in Gent hoopt nog voor de gerechtelijke vakantie de resultaten van de expertises neer te leggen en verantwoordelijken op te roepen.

      De Standaard,

      gerecht 2.0

      ((vooral) in België)

      de rechterlijke macht en het geheel van rechters, officieren van justitie en andere rechterlijke ambtenaren; justitie

      Betekenisbetrekking


      metonymie
      Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

      Algemene voorbeelden


      Het gerecht is verontrust over de sterke toename van het aantal overvallen op geldtransporten dit jaar.

      De Standaard,

      Er komt extra geld voor Justitie, net zoals er externe controle op het gerecht komt, zei de minister gedecideerd.

      De Standaard,

      In België bestaat vooral aandacht voor de uitloper van de zaak: de documenten over fiscale constructies die in handen zijn geraakt van het gerecht.

      De Standaard,

      Combinatiemogelijkheden


      als subject bij een werkwoord


      • nagaan
      • onderzoeken
      • speuren
      • uitzoeken
      • zoeken naar

      Het Nederlandse gerecht gaat na of het vuurwerkhandelaars in de Belgische grensstreek kan vervolgen omdat ze via advertenties Nederlandse klanten naar België loodsen.

      De Standaard,

      Het gerecht onderzoekt de exacte omvang van de verduistering en gaat na of hij medeplichtigen had.

      De Standaard,

      Het gerecht speurt nu naar ambtenaren die zich zouden hebben laten omkopen om de beslissing over de helikopter-order ten gunste van Agusta te laten uitvallen.

      NRC,

      Laat gebeuren wat moet, zodat het gerecht precies kan uitzoeken wat er al dan niet aan de hand is.

      De Standaard,

      Het gerecht zoekt blijkbaar naar sporen van corruptie: hebben belastingambtenaren of kabinetsmedewekers zich persoonlijk verrijkt door boetes die de banken waren opgelegd, te verlagen?

      De Standaard,

      met ander, nevengeschikt substantief


      • gerecht en overheid
      • gerecht en politie
      • gerecht en politiediensten
      • gerecht en politiek

      Hoe spring je als anarchist, als vijand van al wat staat en autoriteit is, van al wat gerecht en overheid is, met zoiets om?

      De maquette: verslag, Jean Pierre Van Rossem,

      Van de tien geboden gaan er vijf over justitie. Ze slaan op de totale depolitisering van de magistratuur via de oprichting van een Hoge Raad van de Magistratuur; over de oprichting van een Federale Dienst tegen Corruptie; over een efficiëntere werking van gerecht en politie; over een effectievere bestraffing; en over betere bescherming van het slachtoffer.

      De Standaard,

      Tussen gerecht, politiediensten en politiek, is het open oorlog.

      De Standaard,

      Het werd hoog tijd dat de regering nog eens van zich liet horen. Met een weliswaar erg onvolledig signaal, maar dat toch aangeeft dat zaken zoals de hervorming van het strafrecht [...] eindelijk worden aangepakt. Maar laat dit geen verkeerde indruk geven. Dit is verre van voldoende om het vertrouwen van de bevolking in gerecht en politiek te herstellen.

      De Standaard,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      C - gerechtvaardigd

      gerecht 1.0

      (formeel; (vooral) geschreven taal)

      gerechtvaardigd; terecht

      Algemene voorbeelden


      Vaak denk ik met schrik aan alles wat ik mijn geliefden heb afgenomen, of heb proberen af te nemen, belangrijke dingen zoals hun gerechte hang naar rust en vrede en het trotse besef van de eigen uitzonderlijkheid.

      Het nietigste, Marie Kessels,

      De stoel die zij graag had willen hebben, maar die ze niet kocht omdat ik haar voor was geweest met de aanschaf van hetzelfde model, nam eindelijk zijn gerechte positie in.

      Zuiderkruis, Pauline Slot,

      Combinatiemogelijkheden


      met substantief


      • een gerechte beloning
      • een gerechte straf
      • gerechte twijfel

      Maar ik kan me niet voorstellen dat jij daar rouwig om zult zijn, want een ouwe marxist als jij, die de rechtvaardigheid altijd hoog in het vaandel heeft gevoerd, zal zijn gerechte beloning toch niet willen ontlopen, neem ik aan?

      Verdwaalde post, Walter van den Broeck,

      Zijne Eminentie de aartsbisschop don Alfonso, die een erger oproer wilde voorkomen, moest zich persoonlijk op de straat begeven om het volk te beloven, dat alle schuldigen aan de misdaad hun gerechte straf zullen krijgen.

      Duisternis bedekt de aarde, Jerzy Andrzejewski,

      D - recht gemaakt

      gerecht 1.0

      recht gemaakt; niet krom

      Combinatiemogelijkheden


      met substantief


      • gerechte rug
      • gerechte schouders

      Ik depte mijn tranen, ging met gerechte rug achter mijn MacBook zitten en typte het eerste hoofdstuk.

      http://www.barbaramuller.com/BarbaraMuller/biografie.html

      Maar hardcore verwijst ook naar zelfvertrouwen, naar gerechte schouders, naar een lofrede op de eigen subcultuur.

      http://www.antenna.nl/ravage/0108a4.htm