worm


worm 1.0

ongewerveld dier met een dun en in verhouding zeer lang week en samentrekbaar lichaam zonder poten, dat meestal slechts enkele millimeters of centimeters groot is en dat zowel in zee, in zoet water als op het land kan worden aangetroffen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een worm…

is een dier

  • [Afmeting] is, afhankelijk van de soort, meestal slechts enkele mm of cm lang, maar soms wel 20 m lang
  • [Gevoelsindruk] voelt week aan
  • [Kleur] heeft vaak een lichte kleur, bv. roze, gelig of wit
  • [Vorm] heeft een in verhouding zeer lang en dun lichaam
  • [Bouw] is ongewerveld
  • [Deel] heeft een wat spitse kop zonder ogen, een lichaam dat vaak bestaat uit ringen of segmenten waarop borstels zitten en waarin spieren in de breedte en in de lengte werken en een wat platter staartgedeelte; heeft vaak een lichaam in segmenten die eruitzien als aan elkaar geregen ringen
  • [Functie] dient vaak als voedsel voor allerlei dieren, bv. vissen en vogels; wordt gebruikt als aas door lijnvissers
  • [Voortplanting] legt eieren, is eierlevendbarend of kan zich ongeslachtelijk voortplanten
  • [Plaats] leeft meestal in zee; komt ook voor in zoet water en op het land; houdt zich, als hij op het land leeft, graag op donkere, vochtige plaatsen op, zoals onder de grond of onder stenen; leeft als parasitaire worm in een gastheer
  • [Leeftijd] wordt doorgaans enkele jaren oud; kan 9 jaar oud worden in een laboratorium
  • [Geslacht] is vaak tweeslachtig
  • [Beweging] kronkelt; beweegt zich voort door samentrekking van spieren en met de borstels die op het lichaam zitten
  • [Gedrag] is een vleeseter, een planteneter of een alleseter; leeft soms als een parasiet, soms zelfstandig; voedt zich vaak met bedervende organismen; leeft en vermenigvuldigt zich soms in iemands ingewanden, waardoor hij ziekte veroorzaakt; leeft ook in lijken van dieren en mensen, en voedt zich daarmee; dringt vaak binnen in iets en knaagt het aan de binnenkant kapot zonder dat het merkbaar is aan de buitenzijde
  • [Waardering] is vaak een dier dat men liever niet aanraakt en dat men vies vindt; maakt mensen vaak huiverig omdat hij in en van dode mensen leeft; wordt vaak in verband gebracht met bederf
  • [Belang] eet en verteert vaak plantenresten en andere organische stoffen in de bodem en heeft hierdoor een goede invloed op de bodemgesteldheid
  • [Gelijkenis] lijkt op een wormsalamander of slang
  • [Onderscheid of tegenstelling] heeft in tegenstelling tot een slang geen schubben
  • [Verscheidenheid] komt in duizenden verschillende, vaak onderling dierkundig niet eens verwante soorten voor, zoals regenwormen, meelwormen, spoelwormen, lintwormen e.d.
  • [Voorstellingswijze] wordt vaak in verband gebracht met bederf

Rijk Animalia; Dieren

Algemene voorbeelden


'Het vogeltje eet de worm,' zei mijn vader, 'de kat eet het vogeltje, de paling eet de kat en wat eten wij? En ach, als we de aarde in gaan, smullen de wormen van ons, en dan komt het vogeltje, en dan weer de kat, en ga zo maar door. Dat is allemaal keurig geregeld door de natuur.'

De gelukkige, Mensje van Keulen,

Meestal echter beten de oneetbare baarzen in mijn kronkelende wormen en raakte ik verwikkeld in een fel gevecht met dat eigenaardige visje met zijn oranjerode buikvinnen.

Het woeden der gehele wereld, Maarten 't Hart,

'Zou jij,' zeg ik plotseling overmoedig omdat je zo uitbundig lacht om wat ik zeg, 'je vader durven te bellen en vragen: Papa, ben je bang voor de dood, de kist, de wormen, de kille grond?'

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Twee jongen in een nest, een grotere vogel zit terzijde, zeker de moeder, een andere komt eraan met een worm voor de gesperde bekjes, 't is vader.

Het concert des levens, Joris Note,

De wolf was bijna bij de rand van de kloof, maar net toen hij de bomen bereikte, wankelde hij en viel [...]. De eenjarige was mager en er slecht aan toe en ze moesten hem niet alleen de gebruikelijke tabletten tegen wormen en de penicilline-injectie toedienen, maar hem ook nog rijkelijk bestrooien met anti-luispoeder.

De wolvenlus, Nicholas Evans,

Een blozende appel met een worm erin.

In liefdes naam, Greta Seghers,

Wormen en andere darmparasieten zijn moeilijk te herkennen, vaak is de enige manier de microscoop.

http://home.wanadoo.nl/de.fret/gezondheid.htm

Persoonlijk vind ik voor de kleine aal in het binnenwater de worm het beste aas al of niet van reukstof voorzien.

http://www.hengelsport.com/pub/?MIval=HS2_artikelen_zout=12

Bij de ongeslachtelijke voortplanting (tweedeling, afsnoering, knopvorming, sporenvorming) wordt de genetische informatie onveranderd doorgegeven. Het dochterorganisme beantwoordt in alle opzichten aan het moederorganisme: het is dus een kloon. Onder de zeebewoners zijn het vooral lagere dieren zoals sponsen, wormen en koralen, waar deze eenvoudige en snelle methode tot vermeerdering voorkomt.

http://www.duiken.nl/

De worm rouwt niet om het kadaver. Hij houdt ervan.

NRC,

Het rijk van de dieren wordt onderverdeeld in stammen, waarvan enkele van de belangrijkste zijn: de eencellige diertjes, de sponzen, de ronde wormen, de gelede wormen, de weekdieren, de geleedpotigen (waarvan de insekten het talrijkst zijn), de chordadieren (waarvan de gewervelden de bekendste zijn).

De Standaard,

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • ergens in zitten
  • knagen
  • krioelen
  • kronkelen
  • kruipen

Door de schedelholten van de muzikant kronkelen vette wormen.

Zonsopgangen boven zee, Jeroen Brouwers,

Overal knaagt de worm en overal ritselt de rat.

...honderd. Ik kom, Piet Grijs,

'Waar is die halve kilo dan gebleven?' 'Ik heb hem moeten wegsmijten. D'r zat al een wormpje in.' 'Een wormpje, wat geeft dat nu, Staf? Een haas laat ge toch ook een dag of drie hangen.' 'Negers begráven zelfs olifantevlees.'

Het verdriet van België, Hugo Claus,

Ook op natuurlijke wijze vinden onder meer regenwormen hun weg naar de komposthoop. Bij de komposthoop is er immers gedeeltelijk bodemkontakt. De wormen kruipen langs het grof materiaal naar de rest.

De Standaard,

De mond was een donker gat waaruit wormen krioelden en uit beide lege oogkassen kronkelden tientallen insecten over de schedel heen en weer, waardoor het hele hoofd leek te bewegen.

Ritueel des doods, Willem Zebregs,

als object bij een werkwoord


  • een worm aan de haak doen
  • wormen hebben
  • wormen krijgen

We krijgen vlooien, we krijgen luizen, we krijgen motten, we krijgen waarschijnlijk wormen, we worden ziek.

De asielzoeker, Arnon Grunberg,

Hij leert me een worm aan de haak te doen.

Proloog; Uitje; Vakantiebelevenissen; Helm, Ep Meijer,

Honden en katten hebben het meest last van wormen, maar ook bij andere dieren, zelfs bij vogels, kunnen ze voorkomen. Honden en katten moeten daarom regelmatig ontwormd worden. Andere dieren als ze wormen hebben.

http://www.dierenartschristenhuis.nl/

met adjectief ervoor


  • een dikke worm
  • een vette worm
  • parasitaire wormen

De kippen pikten in de aarde tussen de bloemen en trokken vette wormen naar boven die zich om hun snavels wonden.

Weerloos, Jan Siebelink,

Er stond een emmer naast hem. Vol dikke, grauwe wormen.

Engelen van het duister, Jan Siebelink,

Parasitaire wormen. Er zijn drie types, nl. de lintwormen, platwormen en de spoelwormen.

http://www.koihoeve.nl/koi/index.html

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • een kronkelende worm

'Vitamine!' zei Arend en liet een lange, kronkelende worm in zijn keelgat zakken en beet hem doormidden.

De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

in voorzetselgroep


  • aan wormen lijden

De laatste naam, Belgische ziekte, is een totaal foute naam [...]. Deze naam is ontstaan na de tweede wereldoorlog, toen veel Nederlanders in België duiven gingen kopen; duiven die toen ziek werden leden dan aan de Belgische ziekte (slechts enkele zieke vogels leden aan paratyfus, de meeste leden aan coccidiose en wormen).

http://www.duivenrubriek.nl/Docs/ziektes/paratyfus.htm

  • aangevreten door wormen

Ik zou, dood, of met gebroken benen, besnuffeld worden door nachtdieren, bekropen door mieren en op den duur aangevreten door wormen.

In liefdesnaam, Adriaan van der Veen,

  • het krioelt van de wormen

In het wortelgestel krioelde het van de wormen.

Engelen van het duister, Jan Siebelink,

  • last hebben van wormen

Diarree: wellicht dat de bladgroente te nat is (bij vochtig weer). Ook kan het zijn dat de dieren last hebben van wormen, flagellaten of amoeben.

http://members.home.nl/wetzels/info.html

met ander, nevengeschikt substantief


  • maden en wormen

Kon Popp verklaren dat het door hem aan de Wehrmacht geleverde vlees vol maden en wormen zat, zodat de soldaten buikkramp kregen, en ziek als een hond niet meer op de Nederlanders konden schieten, zo kon Nuis de schoenmaker aantonen dat hij steeds te kleine schoenen had verkocht aan de Duitse officiersvrouwen en daardoor de bezetter had gehinderd.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


worm 1.1

verzameling wormen die op een gegeven plaats en een gegeven moment zijn, gezien als een samenhangend geheel in verband met bijvoorbeeld hun werking of hun gebruik

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Worm…

is een verzameling

      Algemene voorbeelden


      Paarden, ezels, buffels [...]. De zweep over doorgezakte ruggen, de stok tegen uitpuilende ribben en broodmagere ledematen. Huiden met kale plekken, wonden en littekens. Buiken waar meer worm dan haver in zat. Snuiten die de godganse dag stof en roet hapten.

      De gelukkige, Mensje van Keulen,

      Zolang ik me slechts hoefde op te winden over de professionele bluts die ik had opgelopen, bleef ik tenminste gespaard van het knagende gevoel dat de hele Wekeman tot in de kern vol worm zat.

      De laatste woorden van Leo Wekeman, Yves Petry,

      In die periode is het dus verboden om met worm, vlees (of andere slachtproducten), dood visje, stukje vis en alle soorten kunstaas (met uitzondering van kunstvliegjes kleiner dan 2½ cm) te vissen.

      http://www.nvvs.org/html/regelsenvergunningen.html

      worm 1.2

      iets wat binnenin geleidelijk en onmerkbaar steeds meer schade aanricht, zoals een worm binnen in iets vreet
      Meestal gezegd van problemen scheppende gevoelens of toestanden die inwerken op personen of groepen

      Betekenisbetrekking


      metafoor
      Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een worm…

      is een probleem

          Algemene voorbeelden


          Nog één bedenking voegt de bisschop er bij, met trage woorden. In Saint-Dié zou je je ook minder eenzaam voelen, zegt hij. Hij weet het dus. Dat eenzaamheid de enige worm is, die je in een gat tussen de bergen niet uit je weg krijgt. Dat de lieflijkheid van groen en zwaluwen en moederlijke zon het soms niet kunnen voorkomen, hij weet het.

          Ach, mijn dal, Jan Veulemans,

          De burgers lezen graag assisenzaken, worden graag in hun bewustzijn van onschuld bevestigd. Sinds de rijkswachtkommandant van Létape mijn naam uit het dossier gewipt heeft, was ook in mij de worm vernietigd.

          Ach, mijn dal, Jan Veulemans,

          Het verhaal van de verboden vrucht en de slang etcetera is ontstaan negenhonderd jaar voor Christus. Toen Israël uit het noorden bedreigd werd door de Syriërs. Toen het klokhuis van Israël zelf van binnen uit bedreigd werd door een worm, namelijk de nog steeds heersende vruchtbaarheidsritus van Baal.

          Het verdriet van België, Hugo Claus,

          Aan de basis van het leven ligt een fout, een onherroepelijke vergissing. En niet alleen aan de basis van het leven ligt een fout, ze ligt aan de basis zelf van alle zijn. Waar dit zijn ook leven wekt, de worm zit in de kiem en de schepper heeft zich vergist, of hij heeft zich niet vergist, en dan zit de worm ook reeds in hem. Leven is uitroeien om even te blijven leven en onvermijdelijk zelf uitgeroeid te worden.

          De ark en de ratten, Erik Van Ruysbeek,

          Er woont een worm in mij, die graaft en knaagt: Waar is mijn roem, waar blijft de mij verschuldigde erkenning?

          Winterlicht. Een vergeetboek, Jeroen Brouwers,

          De worm van het Frans heeft reeds aan hun Vlaamse ziel geknaagd.

          Altrapsodie, Geert Van Istendael,

          Vaste verbindingen


          een worm in het hart hebben

          1. een knagend, slepend en vaak onbewust probleem hebben, dat de betrokkene langzaamaan te gronde richt

            'Ze is dood. Misschien al een jaar lang. We noemden haar Rebbie, maar ze luisterde nooit. Vader zei dat ze iets in het hoofd had en een worm in haar hart omdat ze alle beesten dood maakte. Ik moest altijd op haar passen wanneer ze op de grond viel en het gras in de tuin opat.'

            Heeresma helemaal, Heere Heeresma,

            Als hij weg is, blijf ik met de worm in het hart liggen. Ik heb hem niet gegeven wat hij hoopte, het kan hem - verdriet gedaan hebben.

            Ach, mijn dal, Jan Veulemans,

          worm 1.3

          nietig, nietswaardig mens

          Betekenisbetrekking


          metafoor
          Betrokken betekenissen 1.0 : 1.3

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een worm…

          is een persoon

              Algemene voorbeelden


              De bel gaat. Het is 'm. For sure. Luister maar naar de onmiskenbare Tony-hippopotamustred. Het amechtige gelul tegen zichzelf. Als een stoned karrepaard. Met dat wrak heb ik dan nachten liggen vrijen. Met die worm. Z'n lul ook niet groter dan een wurmpje. Zelfs niet met een takel omhoog te krijgen.

              De laatste dag, Margherita Pasquini,

              In de loop van de avond was het bericht binnengekomen dat hij zichzelf in het rechterneusgat had geschoten en dus zo dood was als een pier, als de worm die ik hem binnensmonds verweet geweest te zijn.

              Wees maar niet bang, Christophe Vekeman,

              Als Gezelle, heilige, miraculeuze kunstenaar en tot priester gewijd genie zich vernederde op deze met okeren sproetjes bespatte gelige pagina's, dan zeker Seynaeve, worm zonder woorden! Hij kwam half overeind om de knieval te doen en de pietepeuterige tekeningen te gaan bewonderen, als inleiding om Vlieghe vergiffenis te vragen, toen hij merkte dat Vlieghe hem aankeek.

              Het verdriet van België, Hugo Claus,

              Er zullen ook altijd mensen zijn die vanuit hun veilige positie, anderen tegen elkaar ophitsen tot ze slaags geraken, en die daar hun perverse genoegen in vinden. Wormen zijn dat. Die trapt men plat.

              Iks, Johan Van Nijen,

              Combinatiemogelijkheden


              met adjectief ervoor


              • een armzalige worm
              • een ellendige worm
              • een naakte worm

              Begrijpt hij dan niet, dat hij als armzalige worm zich in een labyrint van verdorvenheid en gekonkel bevindt. Niet eens merkt hij de lafheid en de smoesjes van anderen. Meestergasten en roddelende wijven schenkt hij klakkeloos zijn vertrouwen. Guignard loopt blind door. Waarheden verdoezelt hij niet.

              De verdwazing, Andreas Roels,

              Als gevolg van het verbond met de duivelse machten werd ik volledig beheerst door de lust kwaad te doen en om die redenen ben ik, ellendige worm, in mijn steeds toenemende haat tegen het goede en niet indachtig wat ik aan Hunne Majesteiten en de Kerk te danken heb, de weg opgegaan van openlijke opstand tegen de hoogste overheden van het Koninkrijk.

              Duisternis bedekt de aarde, Jerzy Andrzejewski,

              Zij kleedde zich aan, ging naar de deur, nam haar tasje, haar schaduw streek over hem, een naakte worm die begon te trillen, hij kon het niet bedaren.

              Het jaar van de kreeft, Hugo Claus,

              Woordfamilie


              Als deel van een afleiding


              Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


              worm 1.4

              iets met het uiterlijke voorkomen van een worm

              Betekenisbetrekking


              metafoor
              Betrokken betekenissen 1.0 : 1.4

              Semagram (extra betekenisinformatie)


              Een worm…

              is een zaak

                  Algemene voorbeelden


                  De aders van zijn slapen: gouden wormen.

                  Het verdriet van België, Hugo Claus,

                  Woordfamilie


                  Als deel van een afleiding


                  Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


                  worm 1.5

                  klein, krachteloos mannelijk geslachtsorgaan

                  Betekenisbetrekking


                  specialisering
                  Betrokken betekenissen 1.4 : 1.5

                  Betekenisbetrekking


                  metafoor
                  Betrokken betekenissen 1.0 : 1.5

                  Semagram (extra betekenisinformatie)


                  Een worm…

                  is een lichaamsdeel

                      Algemene voorbeelden


                      Helaas gold dat niet voor de gladiator die zich tussen zijn benen ophield, want in plaats van de trotse fallus die de wellust toch ook hem had behoren te verschaffen kronkelde er onderaan zijn gespierde buik niet meer dan een bleke, slappe worm.

                      Een valse nicht, Guus Vleugel,

                      Woordfamilie


                      Als deel van een afleiding


                      worm 2.0

                      computerprogramma dat zich zelfstandig, zonder aan een ander programma vast te zitten verspreidt doorheen een netwerk zonder medeweten of medewerking van de gebruikers en dat daardoor schade aanricht aan het netwerk

                      Betekenisbetrekking


                      metafoor
                      Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

                      Semagram (extra betekenisinformatie)


                      Een worm…

                      is een computerprogramma

                      • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] werkt zelfstandig en niet, zoals een virus, als onderdeel van een ander programma
                      • [Behandeling of bewerking] wordt bestreden door beveiligingsprogramma's
                      • [Werking of functionering] verspreidt zich ongemerkt en zonder medeweten van de gebruikers over een netwerk
                      • [Gevolg of resultaat] brengt schade toe aan het netwerk
                      • [Waardering] is ongewenst

                      Algemene voorbeelden


                      Een worm is zelf een programma dat zichzelf probeert te verspreiden. Als u bijvoorbeeld een diskette in uw computer doet, zal de worm zichzelf naar deze diskette kopiëren. Een worm infecteert dus geen programma's maar zal zich op een andere manier proberen te verspreiden. Veel wormen verspreiden zichzelf via e-mail.

                      http://www.mystudycorner.be/info/computerbeveiliging.htm#gtroyans,

                      De worm kon zijn werk doen dankzij een fout in een bepaald programma dat de verzending van e-mail regelde.

                      De Internet-sensatie, Francisco van Jole,

                      Cyberspionnen, dieven, saboteurs en sensatiezoekers breken in computersystemen, stelen persoonsgegevens, verhandelen geheimen, vandaliseren van websites, ontregeling van elektronische diensten, sabotage van gegevens en systemen, lancering van computervirussen en wormen, frauduleuze handelingen en het afpersen van individuen en bedrijven.

                      http://www.pscw.uva.nl/sociosite/websoc/terrorisme.html

                      Geleverde informatie [...] zal geen virussen, Trojaanse paarden, wormen, tijdsbommen, cancelbots of andere computerprogramma routines die bedoeld zijn om de systemen, data of persoonlijke informatie schade toe te brengen, nadelig te verstoren, heimelijk te onderscheppen of er beslag op te leggen bevatten.

                      http://www.yezzz.be/portal/info/about.html,

                      Bestandsvirussen, bootsectorvirussen, macrovirussen, wormen, Trojaanse paarden, cookies, spyware, webbugs, ... worden alle nader bekeken: hoe verspreiden ze zich, hoe dringen ze de computer binnen en met welk gevolg?

                      http://www.vspw.be/bibscobe.htm

                      Combinatiemogelijkheden


                      met ander, nevengeschikt substantief


                      • virussen en wormen

                      Scan de computer eerst op virussen en wormen met een geactualiseerde virusscanner.

                      NRC,

                      Woordfamilie


                      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


                      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen