A - Met betrekking tot Perzië
Pers 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een Pers…
is een persoon
- [Geheel] maakte deel uit van een Indo-Europees volk, oorspronkelijk een Iraanse bevolkingsgroep
- [Plaats] leefde voornamelijk ten noorden van de Perzische Golf in het centrale deel van het Perzische rijk
- [Tijd] leefde in de periode tussen ca. 550 voor Christus en 650 na Christus
Algemene voorbeelden
In 404 capituleert Athene. Daarmee wordt de al 27 jaar aanslepende Peloponnesische oorlog in het voordeel van Sparta beslecht. Maar de rust keert niet terug op het Griekse vasteland. Aanhoudende conflicten bieden de Perzen zelfs de mogelijkheid een belangrijke rol te spelen in de Griekse politiek. In 386 wordt Ionië prijsgegeven aan Perzië.
Tijdens een zeeoorlog werd de Griek Scyllias op een schip gevangen gezet door de Perzische koning Xerxes I. Toen Scyllias vernam dat Xerxes een Grieks flottielje ging aanvallen, kon hij een mes buitmaken en overboord springen. De Perzen konden hem niet vinden in het water en dachten dat hij verdronken was. 's Nachts kwam Scyllias boven water en sneed alle ankertrossen van de Perzische schepen door.
In de zesde eeuw voor Christus werd het spijkerschrift nog éénmaal hervormd door de Perzen: om hun Indo-Europees schrift neer te schrijven hielden zij slechts 41 syllabische tekens over van de ca 600 tekens gebruikt door de Assyriërs en Babyloniërs in de zevende en zesde eeuw voor Christus.
Vaste verbindingen
een wet van Meden en Perzen
-
een dwingende wet waaraan niet valt te tornen
De mekanismen van de vrije markt zijn uitgeroepen tot een wet van Meden en Perzen, waaraan niemand mag of kan tornen.
Pers 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een Pers…
is een persoon
- [Geheel] maakt deel uit van de grootste etnische groep van de Iraanse bevolking
- [Plaats] woont doorgaans in Iran
- [Plaats van herkomst] is afkomstig uit Iran, is geboren in Iran
Algemene voorbeelden
Over een jaar zal zijn asse op de campus van de universiteit van Wisconsin bijgezet worden, tenzij – wat onwaarschijnlijk is – een overbrenging naar Iran tegen dan mogelijk is [...]. Het was in die dagen niet zo vanzelfsprekend dat een Amerikaanse met een Pers trouwde.
Op ooghoogte zijn namen, adressen, telefoonnummers geschreven. Hij leert zijn medewachters kennen. Een Pers, een Somaliër, een gevluchte Irakees die een oog mist, een Afghaan die mank loopt en een zwaar uitgedoste, bijna vierkante Antilliaanse [...]. De Verenigde Naties van de telefooncellen. Een vreemdelingenlegioen van wachters.
In Iran leven zo'n 65 miljoen Iraniërs. Het merendeel hiervan zijn Perzen. Perzen zijn geen arabieren.
pers 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een pers…
is een kat; is een zoogdier; is een dier
- [Kleur] komt voor in verschillende, ook gestreepte kleurvariëteiten
- [Deel] heeft een langharige pels, een heel stomp snuitje, korte poten, een brede kop met de oren ver uit elkaar en grote ogen
- [Ras] behoort tot een kattenras waarvan men de oorsprong in de Perzische regio situeert
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] wordt vaak gefokt door kruising
Algemene voorbeelden
Daar korthaar genetisch gezien dominant is over langhaar werd dit een lange en zware weg, maar toch hebben de fokkers van toen standgehouden. Langzaam aan kwam de vacht van de Pers weer terug maar nu met een mooie warme Sealpoint aftekening, zelfs de oogkleur was mooi blauw, dit komt door het Siamese cs/cs gen.
De pers is de aristocraat van de kattenwereld. Ondanks zijn aristocratische uiterlijk zit de Pers vol ondeugende streken en daarin doet hij beslist niet onder voor zijn kortharige soortgenoot. Laat u nooit misleiden door zijn onschuldige ogen als u een Persje koopt. Net als alle perzen kan hij het ene moment zitten poseren om dan opeens als een duiveltje uit een doosje de kamer rond te springen achter iets aan wat hij op dat moment voor een muis aanziet.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
pers 4.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een pers…
is een kleed; is een bedekking; is een voorwerp
- [Functie] dient als vloerbedekking en ter verfraaiing van een interieur
- [Vervaardiging] wordt met de hand geknoopt
- [Plaats van herkomst] is vervaardigd in voormalig Perzië of ook ruimer in het Midden-Oosten
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is vaak kunstig gemaakt en luxueus van uitstraling
Algemene voorbeelden
Iran heeft dinsdag het naar eigen zeggen grootste handgeweven tapijt ter wereld onthuld dat gemaakt is voor een moskee in de Verenigde Arabische Emiraten [...]. Twaalfhonderd wevers maakten de pers met 38 ton wol in drie dorpen in noordoost Iran.
Een "Pers" is in de volksmond de verzamelnaam voor een handgeknoopt tapijt uit Iran en vaak zelfs voor alle handgeknoopte oosterse tapijten. Er zijn maar weinig "Perzen" die alleen maar meer waard worden. Sinds de revolutie in Iran zijn de tapijten zelfs goedkoper geworden. Dit houdt voornamelijk verband met de valutawaarde van de Iraanse Rial.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een echte pers
- een oude pers
Authentieke oude perzen gelden als kunstwerken en zijn gewilde beleggingsobjecten. Dhurries (kleedjes) en geweven tapijten uit vooral India hebben de pers verdrongen. 'Oosterse tapijten' zijn daarmee voor alle bevolkingsgroepen bereikbaar geworden.
Een echt "Perzisch" tapijt kunt u bij een goede zaak meestal inruilen bij aankoop van een ander tapijt, een India-copie heeft geen inruilwaarde [...]. Een tweedehands tapijt is een prima alternatief, een echte pers gaat een leven lang mee.
B - Met betrekking tot perswerktuigen
pers 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een pers…
is een apparaat; is een voorwerp
- [Deel] is meestal voorzien van onderdelen zoals platen, walsen, een mal e.d. waartussen iets wordt geplaatst om er druk op uit te oefenen
- [Functie] dient om druk op iets uit te oefenen voor een bepaalde bewerking, bv. om iets glad te maken, te pletten, van een opdruk te voorzien enz.
- [Werking of functionering] wordt handmatig, mechanisch, pneumatisch of hydraulisch aangedreven
Algemene voorbeelden
Zij weten exact de gewenste kromming aan te brengen door stukje bij beetje een stalen plaat onder de pers door te halen.
De druiven worden tussen de perszak en de wand van de cilinder gedaan en vervolgens wordt de zak langzaam opgepompt. Het gevolg is dat de druiven geplet worden en het sap wordt naar buiten geperst. In dit type pers is het persoppervlak zeer groot, en de persdruk kan dus veel lager zijn en blijft veel meer constant [...]. De firma Wilmer maakt o.a. verschillende soorten van dit type pers. Ook is tegenwoordig dit type pers voor de kleinere wijngaarden te verkrijgen, ze werkt dan op waterdruk. Farma levert o.a. deze persen vanaf 20 l.
Voor frites aardappelen. Van poeder wordt een zekere hoeveelheid gemengd met koud water. Er vormt zich dan een stijve pasta die door een pers wordt gedrukt. De hieronder gevormde staafjes worden op lengte afgesneden. De frites worden daarna in enkele minuten klaar gebakken.
C - Met betrekking tot drukpers en media
pers 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een pers…
is een apparaat; is een voorwerp
- [Deel] heeft naargelang van het type drukpers onderdelen zoals een drukplaat, rollen en cilinders waarmee gedrukt wordt
- [Functie] dient om geschreven tekst en afbeeldingen in druk te vermenigvuldigen
- [Werking of functionering] werkt afhankelijk van het type pers met uiteenlopende technieken zoals hoogdruk, diepdruk, offset, zeefdruk enz.
- [Wijze] werkt afhankelijk van het type pers met losse vellen papier of, bij persen voor snelle productie van grote oplages, met rollen papier
Algemene voorbeelden
'Ook is onze nieuwe drukpers veel sneller', zo vertelt Zandvliet. 'Maakten we met de oude pers 9000 drukken per uur, met de geautomatiseerde pers maken we maar liefst 15000 drukken per uur.
Volgens een zopas vrijgegeven rapport van de Amerikanen in 1945, liet hij in de oorlogsjaren vier miljard peseta's van zijn vriend Franco namaken. Dat was een fluitje van een cent voor de Duitsers, want hun staatsfabriek drukte toen ook echte Spaanse biljetten op bestelling van Madrid. Om er "illegale" peseta's bij te krijgen, hoefden ze de persen maar even door te laten draaien.
Vaste verbindingen
ter perse gaan, ter perse zijn
-
gedrukt worden, weldra in druk verschijnen
De foto's met onderschrift nemen ruim duizend bladzijden in beslag, compleet met de portretten die nog binnenkwamen toen het boek al ter perse was.
Over de ontwikkeling van de oplage van de publieks-en opiniebladen gedurende het hele verslagjaar waren bij het ter perse gaan van dit jaarverslag nog geen cijfers bekend.
van de persen rollen
-
afgedrukt worden in een oplage met een zekere omvang; verschijnen, uitkomen
De eerste folder rolde op 50.000 exemplaren van de persen.
Hun noeste arbeid heeft geresulteerd in een fraaie wetenschappelijke editie. Deel 1 is in 1983 verschenen, het tweede deel is vorig jaar van de persen gerold.
vers van de pers
-
zopas in druk verschenen
En vers van de pers zijn er vandaag herziene uitgaven van de opgavenbundels voor havo wiskunde B en wiskunde A verschenen, traditiegetrouw onder redactie van de NVvW.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
pers 2.0
Betekenisbetrekking
Specifiek | 1.0 : 2.0 |
---|
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- de binnenlandse pers
- de buitenlandse pers
- de internationale pers
- de landelijke pers
- de lokale pers
- de nationale pers
- de plaatselijke pers
- de regionale pers
Een vangst van tien of vijftien zalmen in een ochtend levert altijd een bericht op in de lokale pers, en dat leidt meestal tot een toestroom van enthousiaste sportvissers.
In de eerste plaats blijft zijn wankele gezondheid een eindeloos object van speculaties, zowel in de binnenlandse pers als bij de buitenlandse persbureaus.
In de internationale pers adverteerde CNN in november 1996 met een paginagrote foto van een zwerm helikopters.
- een vrije pers
- een onafhankelijke pers
Gorbatsjov riep Poetin op om zijn eerdere beloften omtrent een vrije en onafhankelijke pers in het openbaar te herhalen.
Het juridisch geraamte van de democratische informatiesamenleving krijgt in de negentiende eeuw verder gestalte. Het bestaat uit een vrijheidsrecht dat de ongehinderde openbaarmaking van meningen beschermt. Dat is de juridische kern van de ontwikkeling van een vrije pers.
- Britse pers
- Duitse pers
- westerse pers
Ondanks de beperkte omvang en de aard van deze studie, hoopt de auteur toch een bescheiden maar relevante bijdrage te leveren aan het communicatiedebat rond de nieuwsverdeling en de beeldvorming van de Derde Wereld in de westerse pers.
in voorzetselgroep
- een beeld ophangen in de pers
- iets breed uitsmeren in de pers
- iets lekken naar de pers
Rusland zou pas door de VS op de hoogte gebracht zijn, nadat het plan was gelekt naar de Westerse pers.
Hij ervaart een wereld die totaal niet strookt met het beeld dat in de westerse pers wordt opgehangen en waarbij de Serviërs steeds als agressors en boosdoeners worden afgeschilderd.
In de daaropvolgende verkiezingen versloeg hij moeiteloos de Conservatieven, zwaar aangeslagen na een reeks schandalen die breed werden uitgesmeerd in de Britse pers.
- via de pers communiceren
- via de pers discussiëren
Ook werd de familie verweten via de pers te communiceren.
Het is niet juist wanneer raadsleden via de pers met elkaar gaan discussiëren.
- iets uit de pers vernemen
- iets via de pers vernemen
De schaarse informatie over de zaak moest ik via de pers vernemen.
De Antwerpse raadkamer stelde de behandeling uit [...] omdat een aantal slachtoffers inzage eisen in het dossier. Ze pikken het niet dat ze uit de pers moesten vernemen dat hun zaak voorkwam.
met ander, nevengeschikt substantief
- pers en omroep
- pers en publiciteit
- pers en televisie
Bart de Vrind (nu direkteur van circus BAVARIA) wordt aangetrokken om de toernee te maken en de pers en publiciteit te verzorgen.
De NVJ behartigt materiële en immateriële belangen. Bovendien heeft zij een ideële doelstelling: bescherming van de persvrijheid en de bevordering van een hoogstaande beroepsuitoefening [...]. Meedenken over een verantwoord mediabeleid voor gedrukte pers en omroep.
k heb een toenemende hekel gekregen aan de rol van pers en televisie als volkstribunaal.
Vaste verbindingen
gedrukte pers, geschreven pers, schrijvende pers
-
kranten en periodieke publicaties als medium dat nieuws in druk verspreidt in tegenstelling tot de audiovisuele verslaggeving van radio en televisie
De gedrukte pers wordt over het algemeen nog steeds aanvaard als het meest serieuze medium met hoge culturele waarden en met een hoog waarheidsgehalte.
Kennisinstellingen kunnen ook steeds meer gebruik maken van de lokale en regionale t.v., radio en gedrukte pers.
In de schrijvende pers, op televisie en radio, is een discussie op hoog niveau op gang gebracht.
Verontwaardigde commentaren in de schrijvende pers en verhitte discussies op de Britse televisie waren het gevolg.
de pers halen
-
in de kranten vermeld worden; in de media aan bod komen
Een hoop van die bijzonder-hoogleraarschappen zijn in het leven geroepen vanuit publicitaire en niet vanuit wetenschappelijke overwegingen [...]. Bij sommige universiteiten noemt men zulke mensen "passanten van grote pr-waarde". Ze halen voortdurend de pers en trekken studenten, en dat levert geld op.
In 1973 en 1974 maakte Wall Street ook een serieuze correctie mee, maar die voltrok zich geleidelijk en haalde niet de pers zoals de crash van 1987.
de pers ligt aan banden, respectievelijk de pers aan banden leggen
-
de vrijheid van meningsuiting in kranten en media wordt beperkt, er is censuur op kranten en media, respectievelijk de vrijheid van meningsuiting in kranten en media beperken, censuur uitoefenen op kranten en media
Opiniepeilingen en politieke partijen zijn in het koninkrijk verboden, verkiezingen worden niet gehouden en de pers ligt aan banden.
De dag nadien moest het pulpblad toegeven dat de opnamen vervalst waren. Deze zaak brengt opnieuw het debat op gang of de pers niet aan banden moet worden gelegd om dergelijke uitschuivers te vermijden.
vrijheid van de pers, vrijheid van pers
-
het recht op vrije meningsuiting in kranten en media
"De commissie heeft besloten haar walging uit te spreken over deze vorm van riooljournalistiek, die doorspekt was van vreemdelingenhaat en chauvinisme. Misschien heeft deze verslaggeving wel bijgedragen tot de ongeregeldheden die na de Duitse overwinning uitbraken.'' De commissie beseft dat ze weinig kan uitrichten omdat nou eenmaal vrijheid van pers heerst, maar wil haar kritiek toch even kwijt.
Tegen een dergelijke, soms ongelooflijke obstructie van de overigens eigen taak van het gerecht is soms het beroep op de media het enige middel om rechtvaardigheid te eisen. Veelal wordt ook in dit verband melding gemaakt van de essentiële vrijheid van de pers, die een waarborg zou zijn voor de democratie.
een goede of slechte pers krijgen of halen
-
een gunstige, respectievelijk ongunstige beoordeling krijgen in kranten en media; soms ook ruimer: een goede, respectievelijk slechte beoordeling of reputatie krijgen
Ook het vermanen van de zondaren krijgt gewoonlijk geen goede pers, tenzij wij met 'zondaren' degenen bedoelen die zich politiek niet correct gedragen of zelfs batterijtjes deponeren in de biobak.
De jongste jaren werden op de ambassades cultureel attachés ingezet met de bedoeling de puur zakelijke belangen wat mooier te verpakken. Omdat dit niet altijd lukt, heeft Nederland nu op het consulaat-generaal van New York iemand benoemd die zich met de persrelaties zal bezighouden [...]. Het is namelijk veel efficiënter om als land in een ander land een goede pers te halen dan in de eigen hoofdstad een propaganda-instituut naar her en der foldertjes te laten versturen.
De Israëlische media hebben opvallend aandacht besteed aan de uitval van Weizman. Een goede pers heeft hij wegens zijn beledigende woordkeus niet gekregen.
een goede, resp. slechte pers hebben
-
gunstig, respectievelijk ongunstig beoordeeld worden in kranten en media; soms ook ruimer: een goede, respectievelijk slechte reputatie hebben
De Belgische banken hebben op dit ogenblik geen goede pers. De huiszoekingen geven ze een imago van fraudeurs op grote schaal.
Dogma heeft een heel slechte pers en staat vaak synoniem voor bekrompenheid, autoritarisme of intellectuele dictatuur.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
pers 3.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
De pers…
is een groep
- [Leden] bestaat uit personen
- [Activiteit of handeling] publiceert in kranten en periodieke geschriften om te informeren en opinies te verspreiden of brengt verslag uit en geeft commentaar via de audiovisuele media zoals televisie en radio
Combinatiemogelijkheden
met adjectivisch voltooid deelwoord
- de verzamelde pers
Het weer deed op de dag van de voorbezichtiging zijn uiterste best om het nieuwe Bonnefantenmuseum de gelegenheid te geven zich in al zijn aspecten te tonen aan de verzamelde pers.
De premier gaf zonder onderbreken een hoorcollege aan de verzamelde pers.
met adjectief ervoor
- de aanwezige pers
Toen na een uur vergaderen bleek dat de aanwezige pers de parlementszitting wel mocht blijven volgen, en de zitting derhalve openbaar was, werden ook politiemensen naar binnen gestuurd.
- de internationale pers
- de landelijke pers
- de lokale pers
- de nationale pers
- de plaatselijke pers
- de regionale pers
De lokale, nationale en internationale pers kwam haar interviewen.
De Portugese autoriteiten ontvingen King in Luanda met opvallend veel egards [...]. De plaatselijke pers interviewde hem.
Tot ieders verwondering èn tot grote vreugde van het veelkoppige publiek maakten de studenten na de openingstreffer van Pakistan uit de enige aanval die zij kregen gelijk. Helaas hadden de verenigde regionale pers, de officiële THT-fotograaf èn de in grote getalen opgekomen amateur-fotografen zich bij het andere doel verzameld.
met ander, nevengeschikt substantief
- pers en media
- pers en politiek
- pers en publiek
- pers en radio
Zeer kort na de instelling van de blokkade circuleerde in Washington het berichten van russische pogingen en verzoeken tot onderhandeling. Maar pers en radio werden streng verzocht om hierover te zwijgen, wat ze deden.
De twaalfde partij eindigde gisteren na meer dan zes uur spelen in remise. De manoeuvres van beide spelers kregen weinig aandacht van pers en publiek.
De leden van het dagelijks bestuur van het Parlement ontvangen de pers. Verscheidenen hebben zich op hun paasbest uitgedost. De haat-liefdeverhouding tussen pers en politiek komt aan bod. De parlementsvoorzitter pleit voor een volwassen debatkultuur in het halfrond.
Het reisbureau van het Witte Huis regelt reizen voor pers en media die de president begeleiden.
De openbare communicatieprocessen worden niet alleen gedragen door de maatschappelijke en commerciële instellingen die hun eigen belang hebben bij de door hen geproduceerde, opgeslagen of verder verspreide informatie. Zij worden met name gedragen door de onafhankelijke media (pers en omroep). Pers en omroep hebben altijd de bindende factor in het openbare communicatieproces gevormd, die essentieel is voor meningsvorming en besluitvorming binnen de democratie.
Vaste verbindingen
schrijvende pers
-
beroepsgroep van journalisten die voor kranten en tijdschriften schrijft
Terwijl de camera's snorden en de schrijvende pers gefascineerd de pen in de aanslag hield, maakten zich uit de auto twee heren in regenjas vrij die het tuinpad opliepen en aanbelden.
Op die dag bezochten dan ook fotografen, schrijvende pers en televisieploegen het laboratorium voor Tumorimmunologie. Uit: P, Pluscorpus NL Afdwaling.txt., 2004.
audiovisuele pers
-
beroepsgroep van reporters en commentatoren die voor radio en televisie werkt
Dat leidde tot chaotische taferelen, die vooral bij de militairen in het verkeerde keelgat schoten. Woensdagmiddag werd de dijk bij Ochten voor de pers tot verboden gebied verklaard. Later op de avond kwam burgemeester H. Zomerdijk met de audiovisuele pers overeen dat zij tien minuten, onder begeleiding van de politie, de dijk opmochten. Een verslaggever van de Engelse zender BBC wenste zich niet aan de afgesproken tijd te houden.,, Just a minute'', zei ze steeds.
Ondanks de aanwezigheid van journalistiek talent en de interesse vanwege het publiek, wordt onderzoeks- en bijzondere journalistiek in Vlaanderen maar weinig bedreven. Een belangrijk struikelblok blijkt telkens weer de financiering van dergelijke projecten te zijn, zowel bij de schrijvende als de audiovisuele pers. En daar wil het Fonds Pascal Decroos wat aan doen door Werkbeurzen toe te kennen aan de bijzondere journalistieke projecten.
fotograferende pers
-
beroepsgroep van persfotografen
Als Neerlands meest vooraanstaande paardenfotograaf is Melissen nauw betrokken bij het grootse evenement van de edele viervoeters. Als adviseur van de organisatie, vooral wat betreft de wensen en faciliteiten voor de fotograferende pers, is Melissen al bijna een jaar druk met de Wereld Ruiter Spelen.
Met alle cameraploegen, schrijvende en fotograferende pers was de raadszaal al snel te klein.
de pers te woord staan
-
de vragen van journalisten en reporters beantwoorden voor de verslaggeving in kranten en media
Alle vrouwen in het boek zijn bereid de pers te woord te staan.
de pers op afstand houden
-
journalisten en reporters niet bij iemand of iets toelaten voor directe verslaggeving
Vijf lijken zouden zijn gevonden [...]. De rijkswacht poogt het mediageweld in goede banen te leiden. Zij houdt de pers op afstand maar geeft om het uur een korte stand van zaken.