werkster

Mevrouw H.J. van den Berg-Schraa kreeg de ere-medaille, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau, in goud, opgespeld. Van den Berg, die [...] getypeerd werd als een 'stille kracht en harde werkster', heeft een sterke binding met het Rode Kruis.

Ze keek me peinzend aan en zei, 'Je moeder heeft geen enkele charme, ze is een harde werkster, daarom houd ik haar, ze is secuur, maar charme heeft ze niet. In de bediening kan ik haar niet gebruiken.' Mevrouw Schatz hield haar gasten en het personeel graag onder controle.

Ik zie mijn moeder en de buurman in een caravan. Mijn moeder roept uit het raampje: 'Als je een werkster hebt en ze doet het niet goed dat vind ik bijna nog erger!'

'Heb je geen werkster?' 'Ze heeft me laten zitten. En daarbij, ze kwam op een rottijd, negen uur.' 'Te vroeg?' 'Wat dacht je?'

De boodschappen worden door een dochter van een oude vriendin gehaald. Ze heeft zelf maar een werkster gezocht, via de thuiszorg duurde het allemaal veel te lang.

Het leven daar zou makkelijk zijn, zou simpel zijn. Alle verplichtingen, alle problemen die het materiële leven met zich meebrengt zouden op eenvoudige wijze opgelost worden. Er zou iedere ochtend een werkster komen. Om de twee weken zou iemand wijn, olie en suiker komen brengen.

Eenmaal in de week kwam de werkster.

Wouters studeerkamer heeft ze schoon laten maken door de werkster.

Maar de planchetjes in de badkamer zagen er nog altijd uit zoals Herman het graag had. Links het glas, rechts een flesje. Dat liet ze zich door geen werkster uit handen nemen. Dat niet. De rest wel. Door de werkster, de tuinman of de gouvernantes.

Zij zullen ervoor zorgen dat ik na half tien aan het werk kan – dat m.a.w. uiterlijk half tien het appartement schoon wordt opgeleverd door de werksters, elke dag.

"Ik wil ook niet strijken. Dat doet mijn werkster. En die kookt voor mijn man als ik in het buitenland ben - en anders ook. Jonge vrouwen moeten beseffen dat hulp in huis nemen een investering is, zelfs als het grootste gedeelte van hun inkomen eraan opgaat."

Ik loop langs onze werkster; zij, Jan Hint en ik houden radicale schoonmaak. Ze neemt een stapel lakens mee, het lijken wel dweilen, om te wassen.

Op Herters vraag naar zijn achtergrond, vertelde Falk dat zijn vader banketbakkersknecht was bij Demel aan de Kohlmarkt. Hij had hem nauwelijks gekend, in de Eerste Wereldoorlog was hij gesneuveld aan de Somme, waarna zijn moeder de kost verdiende als werkster bij rijke families in de Ringstrasse.

Later werkte mijn moeder er in de keuken, zorgde als werkster dat de boel schoon gehouden werd, en werkte soms 's avonds als invalster voor de toiletjuffrouw.

Bij de sociale bijen worden 'staten' gevormd, eenjarige (hommels) of meerjarige (honingbij, Meliponen), bestaande uit één volwaardig wijfje, de 'koningin', en een aantal steriele wijfjes, de 'werksters'. In deze staten worden de opgroeiende larven door de werksters voortdurend van voedsel voorzien.

Het bijenvolk wordt steeds groter en de werkbijen gaan speciale cellen bouwen waarin de koningin bevruchte eitjes gaat leggen. Deze zijn voorbestemd tot nieuwe koninginnen, hetgeen bereikt wordt door toediening van speciaal, door de werksters, geproduceerd voedsel.

Eens het vrouwtje van een koekoekshommel een hommelnest is binnengedrongen, houdt zij zich er enkele dagen schuil. Daardoor krijgt ze de geur van het nest en wordt ze door de andere hommels aanvaard. Dan kan ze zelf beginnen eitjes te leggen en het broedsel door de werksters laten verzorgen.

De ogen van de dar zijn zo groot dat ze elkaar boven op de kop raken. Ze hebben een gemakkelijk leventje. Ze hebben weinig taken en worden gevoed door de werksters.

Er zijn geen darren het ganse jaar door [...]. Wanneer de parings- en drachttijd voorbij is, worden ze minder gevoed. Hierdoor verzwakken ze en mogen ze de kast niet meer binnen of worden ze afgestoken en door de werksters naar buiten gesleept. Dit noemt men de beruchte darrenslacht.

De werksters en de mannetjes die later in het jaar verschijnen zijn minder makkelijk uit elkaar te houden.

De werksters en de mannetjes sterven in het najaar.

Zo'n mierenkolonie was toch wel een grandioos wonder, een ongeëvenaard en subliem mirakel van eensgezindheid, eendrachtigheid, homogeniteit, harmonie [...]. De enige uitschieters waren de bruiloftsvluchten, maar na de paring stierven de mannetjes en keerden de wijfjes naar de grond terug om er definitief hun vleugels te verliezen en er eitjes te leggen, waaruit onvruchtbare werksters sproten.

Een mierenkolonie bestaat uit koningin(en), mannetjes en steriele werksters.